Nöbetçi Eczaneler
Kolorektal Kanser Hakkında Bilinmesi Gerekenler
SANKO Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Ana Bilim Dalı’ndan Doç. Dr. Ersin Borazan, kolorektal kanserin dünya genelinde sıklıkla rastlanan üçüncü kanser türü olduğunu ve tüm kanser vakalarının yaklaşık olarak yüzde 10’unu oluşturduğunu açıkladı.
Doç. Dr. Borazan, kolorektal kanserin dünya genelinde kansere bağlı ölüm nedenleri arasında ikinci sırada yer aldığını, erken evrede tedavisinin ise cerrahiden geçtiğini ifade etti. “Kolon ve rektum kanseri erken evrede, çevre doku, lenf düğümleri veya uzak organların tutulumu olmaksızın tamamen cerrahiyla çıkarılabilen bir durumdur. Kalın bağırsağın tümü kolon ve rektumu içerir. Rektum, kalın bağırsağın anüse kadar olan son 15 santimetresidir,” şeklinde bilgi verdi.
Kolon Kanseri Belirtileri
Borazan, kolon kanserinin en yaygın belirtilerinin bağırsak alışkanlıklarındaki değişim, karın ağrısı, bulantı, anemi nedeniyle ortaya çıkan yorgunluk, siyah veya kanlı dışkılama ve kilo kaybı olduğunu belirtti.
Erken evrede genellikle belirgin bir şikayet olmamakla birlikte, dışkıda gizli kan pozitifliğine işaret edilebileceğini vurgulayan Borazan, “Eğer bir kişide kolon kanseri riski faktörleri yoksa, 50 yaşından itibaren tarama amacıyla kolonoskopi önerilmektedir,” dedi.
Kolon Kanseri Teşhisi ve Evreleme Süreci
Borazan, kolon kanserinden şüphelenildiğinde, genellikle kolonoskopi yöntemiyle anüsten tüm kalın bağırsağın incelendiğini belirtti. Bu işlemin anestezi altında güvenle yapıldığını da ekleyerek, kanser dokusu tespit edildiğinde doğrulama amacıyla biyopsi alındığını ifade etti. Kolon kanseri teşhisinin ardından evrelemenin önemine dikkat çeken Borazan, “Evreleme, kanserin yayılma durumu ve agresifliği hakkında bilgi vererek tedavi yönteminin belirlenmesine yardımcı olur,” dedi.
Ayrıca, fizik muayene ile kanserin yayılma belirtilerinin tespit edilebileceğini, bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MRI) gibi yöntemlerin de kullanılabileceğini belirterek, ameliyat sonrası patoloji incelemesinin de yaygınlığı netleştireceğini söyledi.
Kolon Kanseri Ameliyatı ve Tedavi Süreci
Doç. Dr. Borazan, erken evre kolon kanserinin tedavisinin cerrahi müdahale ile başladığını hatırlatarak, “Ameliyat sırasında, kanserli dokular ve çevresindeki dokuların çıkarılması sağlanır. Bu dokuların içindeki lenf düğümleri, kanserin yayılıp yayılmadığını kontrol etmek için patolojiye gönderilir,” dedi.
Kolonun iki uç bölümünün, kanserli dokular çıkarıldıktan hemen sonra yeniden bağlanabileceği gibi, bazen bağlanamayabileceğini de belirterek, “Bu durum genellikle cerrahın yeniden bağlamanın güvenli olmadığı kanaatine vardığı hallerde gerçekleşir. Gerektiğinde ostomi yapılır,” diye ekledi.
Kolon Kanseri Tarama Yöntemleri ve Genetik Yatkınlık
Sağlıklı bireylerde kolon kanseri taramasının önemini vurgulayan Doç. Dr. Borazan, dışkıda gizli kan ve anemi durumlarının araştırılmasının kritik olduğunu ifade etti. Ayrıca, makattan kan gelmesi durumunda mutlaka bir uzmana danışılması gerektiğini belirtti.
Kolon kanseri riski bulunan bireylerin ailelerinin de dikkatli olması gerektiğine dikkat çeken Borazan, “60 yaşın altında kolorektal kanser tanısı olan bir aile üyesine sahip olanlar, daha erken yaşta taramalara başlamalıdır,” şeklinde uyarıda bulundu.
Ayrıca, bazı genetik hastalıkların kolon kanseri riskini artırabileceğine de dikkat çeken Doç. Dr. Borazan, “Eğer ailede güçlü bir kolon kanseri öyküsü varsa, genetik danışmanlık ve testler gerekebilir,” diyerek sözlerini tamamladı.
