Türk Devletleri Teşkilatı’nın 12. Zirvesi’nde Gebele Bildirisi Yayınlandı
Türk Devletleri Teşkilatı’nın (TDT) 12. Zirvesi, Azerbaycan’ın Gebele kentinde gerçekleştirildi ve burada kabul edilen 121 maddelik Gebele Bildirisi kamuoyuna duyuruldu. Bu bildiride, siyaset, dış politika ve güvenlik konularında iş birliğinin yanı sıra ekonomik ve sektörel bağlar, halklar arası ilişkiler ve Türk dünyasında kurumsal iş birlikleri gibi önemli alanlara ilişkin kararlar yer alıyor.
Kıbrıs Sorununun Çözümüne Vurgu
Bildiride, TDT Devlet Başkanları’nın Kıbrıs meselesinin çözümü konusunda mevcut gerçekler ışığında, müzakere edilmiş ve her iki tarafça kabul edilebilir bir yol haritasına ulaşmanın önemini vurguladığı ifade edildi. Ayrıca, Kıbrıs Türk halkının eşit haklarına sahip olduğu ve bu hakların güvence altına alınmasının TDT üyesi ülkeler arasında bir dayanışma konusu olduğu belirtildi.
Gazze’deki İnsani Durum Endişesi
Gazze’deki insani krizin ciddiyeti de bildirinin önemli başlıklarından biri oldu. TDT Devlet Başkanları, bölgedeki kötüleşen durumu kınayarak, Gazze için kalıcı bir ateşkes ve insani yardımların şartlarını sağlayacak erişim taleplerinde bulundular. Aynı zamanda, İsrail-Filistin çatışması için 1967 sınırları temelinde iki devletli bir çözüm önerildi.
Ekonomik İş Birliğinin Güçlendirilmesi
Bildiride, Türk Dünyası’nda ekonomik entegrasyonu artırmaya yönelik ilk ortak finans kurumu olan Türk Yatırım Fonu’nun öneminin altı çizildi. Devlet Başkanları, bu fonun kurumsal gelişimini desteklediklerini ve bölgesel kalkınma ile dış yatırımları hızlandırma konusundaki potansiyelini vurguladılar.
Uzay Çalışmaları ve Küp Uydu Projesi
Uzay çalışmalarının artırılması hedefi doğrultusunda TDT bayrağı altında 2026 yılı için planlanan 12U TDT-SAT Küp Uydusu’nun üretim ve fırlatma süreçlerinin hızlandırılması gerektiği belirtilen bildiride, Türk devletlerinin ortak teknolojik güçlerinin elde edilmesi gerektiği ifade edildi.
Stratejik Ortaklık Antlaşması Üzerine Değerlendirmeler
Bildiride ayrıca, Türk Devletleri Arasında Stratejik Ortaklık, Ebedi Dostluk ve Kardeşlik Antlaşması taslağının gözden geçirilmesi için çağrıda bulunuldu. Bu adım, Türk devletleri arasındaki iş birliğini artırarak, ortak projeleri desteklemek amacı taşıyor.
Yeşil Enerji Koridoru ve İş Birliği
Orta Asya ve Azerbaycan arasında yeşil enerji projelerine yönelik bir stratejik ortaklık anlaşmasının imzalanması, bildirideki diğer önemli maddeler arasında yer aldı. Bu kapsamda, bölgesel enerji bağlantısının güçlendirilmesi hedefleniyor.
Kültürel Etkinlikler ve UNESCO İş Birliği
15 Aralık’ın “Dünya Türk Dil Ailesi Günü” olarak ilan edilmesi için öneri sunulması ve Kazakistan’ın Aktau şehrinin 2025 Türk Dünyası Kültür Başkenti olarak seçilmesi gibi kültürel gelişmeler de bildiride öne çıktı. Ayrıca, üçüncü ülkeler ve uluslararası kuruluşlarla işbirliğinin artırılması konusunda TDT’nin tutumu olumlu karşılandı.