Antioksidan ve Vitamin Takviyeleri Üzerine Yeni Bilgiler
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Şevket Özkaya, son yıllarda popüler hale gelen antioksidan ve vitamin takviyeleri hakkında dikkat çekici bilgiler sundu. Özkaya, bu takviyelerin genellikle sağlıklı yaşam ve yaşlanmayı geciktirme amacıyla kullanılsa da, bilimsel araştırmaların yaşam süresini kısaltabileceğini gösterdiğini dile getirdi.
Bilimsel Çalışmalardan Elde Edilen Veriler
Birçok kişinin antioksidanların yaşlanmayı geciktirdiğine inandığını ifade eden Özkaya, A vitamini, E vitamini, koenzim Q10, beta-karoten ve asetil-sistein gibi önemli bileşenlere dikkat çekti. Ancak, son zamanlarda yapılan bilimsel araştırmaların bu inançları kesin bir şekilde çürüttüğünü belirtti.
Özkaya, son 20 yılda gerçekleştirilen büyük ölçekli çalışmaların, üretkenliklerini artırmadığını ve ölüm oranlarını düşürmediğini gösterdiğini vurguladı. “The Journal of the American Medical Association (JAMA)” dergisinde yayınlanan bir araştırmaya atıfta bulunarak, antioksidan takviyeleri alan bireylerde ölüm riskinin plasebo grubuna göre yüzde 4 oranında daha yüksek olduğunu belirtti. Beta-karoten ile E vitamini kullanımının bu riski artırdığı ve C vitamini gibi diğer takviyelerde yarar görülmediği açık bir şekilde ortaya kondu.
Kanser Riski ile İlişkisi
Prof. Dr. Özkaya, E vitamini takviyesi alan erkeklerde prostat kanseri riskinin arttığı ve A vitamini takviyelerinin ise kemik kırığı riskini yükselttiğine dair önemli bilimsel bulguların bulunduğunu aktardı. Antioksidanların belirli durumlarda tehlikeli olabileceğine dikkat çeken Özkaya, kanser hücrelerinin fazla serbest radikal ürettiğini ve bu durumda antioksidanların zararlı olabileceğini dile getirdi.
Yaşlanma Süreci ve Takviye Kullanımı
Yaşlanmanın karmaşık bir süreç olduğuna dikkat çeken Özkaya, bu sürecin yalnızca oksidatif hasardan kaynaklanmadığını, ayrıca birçok farklı biyolojik mekanizmayı da içerdiğini belirtti. Prof. Özkaya, sadece antioksidan eksikliği bulunan bireylerin takviye kullanmasının faydalı olabileceğini, ancak sağlıklı bireylerin yüksek doz takviye almasının hiçbir yarar getirmediğini ifade etti.
Dünya genelinde milyonlarca insanın bu takviyeleri kalp-damar hastalıklarını ve kanseri önlemek amacıyla kullandığını dile getiren Özkaya, “Ancak bu takviyeler ne hayat kurtarıyor ne de sağlığı artırıyor” dedi.
Sağlık Bakanlığı’nın Ücretsiz Hizmetleri
Prof. Dr. Özkaya, sağlıklı yaşamı desteklemek adına sağlık bakanlığının önerdiği ücretsiz hizmetlerin önemine değindi. “Sağlık Bakanlığı’nın Sağlıklı Hayat Merkezleri, hemen herkesin ulaşabileceği yerlerde bulunuyor. Vatandaşlar, bu merkezlerden diyetisyen, psikolog gibi uzmanlardan ücretsiz olarak destek alabilirler. Bu tür hizmetler, sağlığı güçlendirmek ve hastalıklardan korunmak adına oldukça değerlidir” diyerek sözlerini tamamladı.
Bu bilgiler ışığında, antioksidan ve vitamin takviyelerinin kullanımı ile ilgili daha dikkatli olunması gerektiği açıktır.
