Muğla Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı Tıbbi Aromatik Bitkiler ve Yerel Tohum Merkezi, 2016 yılında kurularak Türkiye’nin en ileri düzeydeki yerel tohum merkezlerinden biri olma özelliğini taşıyor. Bu merkez, ata tohumlarının korunmasını sağlarken, Türkiye genelinden 81 ilin halkı ile buluşmayı sürdürüyor. Dağıtım öncesi, merkezde üretilen yerel tohumlar titizlikle analiz edilerek, hastalıklı ve hasarlı olanlar ayıklanmaktadır. Sağlam ve kaliteli tohumlar, Muğla başta olmak üzere tüm Türkiye’ye ücretsiz bir şekilde ulaştırılmaktadır. Şu ana kadar, Yerel Tohum Merkezi aracılığıyla 19 milyon yerel tohum ülke genelinde dağıtılmıştır. 2025 yılı itibarıyla ise 120 farklı ata tohumundan elde edilen 2 milyon tohumun dağıtımı planlanmaktadır.
980 farklı tohum çeşidinin bulunduğu merkez, sebze, kaba yem ve tıbbi aromatik bitki tohumları dahil geniş bir yelpazeye sahip olarak, Türkiye’nin en kapsamlı yerel tohum merkezi olma unvanını elinde bulunduruyor. Merkez, kurulduğu günden bu yana 19 milyon yerel tohum dağıtımını tamamlamıştır. Tohumların analiz süreçleri son derece dikkatli bir şekilde gerçekleştirilmektedir. Fidelerden alınan tohumlar, çıkartma, yıkama ve kurutma işlemlerinin ardından laboratuvar ortamında ayrıntılı testlere tabi tutulmaktadır. Çimlenme testi ve taşıdığı hastalıklara yönelik analizlerin ardından yalnızca sağlıklı tohumların dağıtımı yapılmaktadır.
Yerli Tohum Merkezi, tohum envanter odası, test laboratuvarı, doku kültürü ve kriyoprezervasyon laboratuvarı, tıbbi aromatik bitkiler ile ilgili AR-GE laboratuvarı ve distilasyon ünitesi gibi bir dizi önemli donanıma sahiptir. Bu merkez, bilimsel teknikler kullanarak tohum üretimi ve geliştirme çalışmalarını sürdürmektedir.
Toplumla yerel tohum dağıtımına 3 Şubat’ta başlayacak olan merkez, mikrobiyolog Pınar Gitmez’in yaptığı açıklamada, “Merkezimizde 980 çeşit yerel tohum mevcut. Dağıtım öncesinde mikrobiyolojik analizlerin yapıldığı bir laboratuvarımız var. Ayrıca, tohumlarımızın canlılık ve çimlenme testlerini gerçekleştirdiğimiz bir laboratuvar, kriyoprezervasyon ve doku kültürü laboratuvarı ile distilasyon ünitemiz de bulunmaktadır. Türkiye’nin en kapsamlı yerel tohum merkeziyiz ve bugüne dek 81 ilimize 19 milyon tohum dağıtımı gerçekleştirdik. Her Şubat ayı sonunda analizlerimizi tamamladıktan sonra yeni tohumlarımızı dağıtıma çıkarıyoruz. 2025 yılı için tohum dağıtımlarına 3 Şubat’ta başlayacağız. Bu sayede yetiştirdiğimiz tohumları ülkemizin topraklarıyla buluşturarak gelecek nesillere aktarımını sağlamış olacağız” dedi.
Kıyı Ege Belediyeler Birliği ve Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Aras, yerel tohumların tarımsal mirasın devamlılığı açısından taşıdığı önemi vurgulayarak, ata tohumlarının değeri ve tarımın bereketi hakkında gerekli çalışmaları sürdüreceklerini belirtti.