Kemaliye’de Geleneksel Yöntemlerle Üretilen Dut Pekmezi, Yüzyıllardır Süren Bir Lezzet Geleneği Olmaya Devam Ediyor

Dut Pekmezi: Geleneksel ve Doğal Bir Lezzet

Kendine özgü aroması ve özellikleri ile dikkatleri üzerine çeken dut pekmezi, yüzyıllardır süregelen geleneksel yöntemlerle hazırlanıyor.

Erzincan’ın Kemaliye ilçesi ve çevresindeki köylerde dut pekmezi üretimine başlanmış durumda. Pekmezin başarılı bir şekilde yapılabilmesi için bol güneş ve hafif bir rüzgarın etkili olması gerekir. Yağmurun yokluğunda ise bu lezzetli pekmez, temmuz ve ağustos aylarında hazırlanıyor. Dut, doğal kaynak suyu ile odun ateşinde büyük kazanlarda kaynatılarak işleniyor. Kaynama sıcaklığına ulaştığında, şırası çıkarılarak güneş ışığının olduğu damlarda tepsilere serilmiş halde olgunlaşması için bekletiliyor. Bu olgunlaşma süreci yaklaşık bir hafta sürüyor. Kemaliye pekmezi, kurutulmuş beyaz dut kullanılarak ve az miktarda kaynatılarak besin değerleri kaybedilmeden güneşte olgunlaşması ile diğerlerinden ayrılıyor.

El Emeği ve Doğallık

Medine Turgut, pekmez üretiminin zorluğuna dikkat çekerek, “Uzun çabalar ve zahmetler sonucu, tamamen doğal yöntemlerle ve katkı maddesi kullanılmadan üretilen pekmezlerimiz, kış aylarında sağlık için her derde deva olmaktadır. Dutlar kazanlarda kaynatılıp şırası elde ediliyor. Kaynatma süreci uzun bir zaman alıyor ve düşük ısıda koyulaşana kadar devam ediyor. Kaynama başladığında, şıra üzerindeki köpükler kepçe ile alınıyor. Şıra kaynadıkça sarı köpüğün belirmesi ve içten içe kızarmasıyla birlikte pekmezin kokusu yayılarak anlaşılıyor” ifadelerini kullandı.

Pekmezin Sağlık Faydaları

Pekmez, yüksek şeker içeriği ile mükemmel bir karbonhidrat ve enerji kaynağı olma özelliğine sahiptir. Aynı zamanda yoğun mineral içeriği ile öne çıkmaktadır. Günlük kalsiyum, demir, potasyum ve magnezyum ihtiyaçlarının büyük bir kısmını karşılaması, pekmezin özellikle hamileler ve emzikliler başta olmak üzere, verem hastaları ve iyileşme sürecindeki bireylerin beslenmesinde önemli bir yer edindiğini göstermektedir.

Pekmez aynı zamanda krom bakımından zengin bir kaynaktır. Hamilelik, malnütrisyon ve yaş ilerledikçe dokulardaki krom miktarının azaldığı bilinir. Krom, glikoz tolerans faktörü açısından önemli bir bileşendir ve insülin kullanımıyla glikoz metabolizmasını düzenler. Rafinasyon işlemlerinin gıdalardaki krom miktarını azalttığı dikkate alındığında, pekmezin bu mineral zenginliği daha da önem kazanmaktadır. Yapılan araştırmalar, pekmezin thiamin, riboflavin ve demir açısından baldan daha zengin olduğunu da ortaya koymaktadır.