Nöbetçi Eczaneler
Kalaycılık Mesleği Tehlike Altında
Anadolu’da, günlük hayatın ayrılmaz bir parçası olan kalaycılık, günümüzde kaybolmaya yüz tutmuş meslekler arasında yer alıyor. Bakır malzemelerin artan maliyetleri ve azalmaları, ustaların yetişmesini engelleyerek bu mesleği tehdit eden faktörler arasında öne çıkıyor.
Kalayın Tarihçesi ve Önemi
Kalay, gümüş renginde ve yumuşak bir maden olarak, bakır kapların kalaylanmasında kullanılan önemli bir malzeme olarak biliniyor. Pişirme esnasında bakır eşyaların hava ile teması sonucu oluşabilecek zararları bertaraf ederek sağlıklı bir yüzey oluşturan kalay, hem bakırın ömrünü uzatıyor hem de pişirilen yemeklerin sağlık açısından korunmasına yardımcı oluyor. Bakır ürünler, işleme sürecinde belirli bir ısı altında kalaylama işlemi görüyor.
<h2"Kalay Ustalarının Endişeleri
Ordu’da kalay ustası olan Davut Gündüz (36), mesleğin giderek azaldığını belirtirken, bu durumu sürdürebilmek için elinden geleni yapacağını ifade etti. Gündüz, “Bakırı yıkadıktan sonra kalay tezgahında belirli bir ısıda işlem yapılıyor. Ancak günümüzdeki artan maliyetler nedeniyle bakır kullanımı ve kalaycılıkta belirgin bir azalma gözlemleniyor. Bazı meslektaşlarım işi bırakmak zorunda kaldı ya da vefat etti, dolayısıyla yeni ustalar yetişmiyor” dedi.
Kalayın Sağlık Açısından Önemi
Davut Gündüz, kalay fiyatlarının bakır eşyaların boyutuna göre değişiklik gösterdiğini dile getirerek, “En küçük bakır yumurta sahanları için kalaylama fiyatı 200-250 lira arasında değişiyor. Eğer bakır ürünler ocakta yanmazsa ve bulaşık makinesine atılmazsa uzun süre kullanılabilir. Ancak bakırın yüzeyinde kırmızı lekeler belirirse, kalaylama işlemi kaçınılmaz hale gelir. Aksi halde, yapılan yemekler sağlık açısından risk oluşturabilir. Yine de kalaylı bakır ürünler, hem lezzet hem de sağlık açısından çelik üretimlerine göre daha avantajlı” ifadelerini kullandı.