Gümüşhane’de Hayvan Üreticileri, Geleneksel Nal Çakma Geleneği ile Ekonomiye Katkı Sağlıyor

Gümüşhane’de Kadim Geleneğin Yaşatılması

Gümüşhane’nin Tekke beldesinde, hayvan üreticileri, atalarından miras kalan “nal çakma” geleneğini imece usulüyle sürdürüyor. Bu gelenek, kayalık alanlarda hayvanların sağlığını koruyarak hareket kabiliyetlerini artırırken, süt ve et veriminde de doğrudan etkili olarak bölge ekonomisine katkıda bulunuyor.

Yaz Döneminde Harekete Geçiliyor

Yaz mevsiminin gelmesiyle Türkmenli Mahallesi’nde hareketli günler başlıyor. Yörede bulunan büyükbaş hayvancılıkla geçimini sürdüren üreticiler, hayvanlarının sağlığını muhafaza etmek ve verimliliklerini artırmak için yüzyıllardır süregelen nal çakma geleneğini imece anlayışıyla yaşatıyorlar.

Sabah erken saatlerde, hayvanların daha sağlıklı ve verimli bir şekilde hareket edebilmesi için geleneksel yöntemlerle nal çakma çalışmaları gerçekleştiriliyor. Hayvanlar, halat yardımıyla yere yatırılarak, ayakları bağlanıyor ve bölgede yıllardır kullanılan malzemelerle mahalledeki nalbant tarafından ayaklarına nallar çakılıyor.

Sürecin Detayları

Nal çakma işlemi sırasında, “yonacak” adı verilen aletlerle hayvanların tırnakları uygun hâle getirilirken, nalbantlar da tırnak boyutuna uygun nalı seçerek özel bir teknikle bu nalları hayvanların ayaklarına yerleştiriyor. İşlem sırasında fazla gelen tırnak kısımları kerpetenle kesiliyor. Bu yoğun çalışma, imece usulüyle erkeklerce yürütülürken, kadınlar hayvanların başında durarak onları sakinleştiriyor.

Bölgenin nalbantı İbrahim Eroğlu, “Tekke Beldesi’nde yaşıyoruz ve burada hayvanlarımızla ilgileniyoruz. Sabah 6’da kalkıp hayvanların bakımını yapıyoruz. Bunu atalarımızdan öğrenerek sürdürüyoruz” diyerek sürecin önemine vurgu yapıyor.

Verimlilik İçin Gerekli Bir Uygulama

Eroğlu, hayvanların ayaklarına belli aralıklarla nal çakmanın zorunlu olduğunu belirterek, “Bölge taşlık ve sert olduğu için hayvanlar yürüyemiyor. Bu durum, süt veriminde düşüklüğe yol açıyor. Bu sebepten hayvanların nallarını çakmalıyız” şeklinde konuşuyor.

Hayvan sahibi Remzi Alkan ise, meraya gönderdikleri yaylanın taşlık olması nedeniyle nal çakmanın zaruri olduğunu ifade ediyor. Alkan, “Eğer yapmazsak inekler yürümekte zorluk çekiyor ve bu da süt verimini olumsuz yönde etkiliyor. Nalbant İbrahim arkadaşımız sağ olsun, bu konuda bizlere yardımcı oluyor” diye ekliyor.

Kentte nal temininde sıkıntı yaşadıklarını dile getiren Alkan, “Burada bulamadığımız için il dışından almak zorunda kalıyoruz. Bu işlemi sürdürmek zorundayız” ifadeleriyle durumlarının ne kadar kritik olduğunu gözler önüne seriyor.

Böylece, Tekke beldesindeki hayvan üreticileri, atadan kalma bu geleneği yaşatma çabalarını sürdürerek hem hayvanlarının sağlığını koruyor hem de bölge ekonomisine katkıda bulunuyor.