Amed kelimesi, Farsça kökenli bir geçmiş zaman fiili olup, "gelmek", "geliş", "varis" ve "sütunlar" gibi anlamlara gelmektedir. Ayrıca, Kürtçe'de, Diyarbakır şehrinin ismi olarak da kullanılmaktadır. Bu kelimenin kökeniyle ilgili farklı görüşler bulunmaktadır. Bazılarına göre, Amed kelimesi, Diyarbakır'a Bizans İmparatorluğu tarafından verilen "Amida" isminden türetilmiştir. Diğer bir iddiaya göre ise, Arap kabilesi olan Bekrler'in bu bölgeye yerleşmesi nedeniyle şehre "Diyarbekir" denmiştir.
Diyarbakır'ın Kürtçe ismi olan Amed, Doğu Anadolu Bölgesi'nde konumlanmıştır. Türkiye'nin en kalabalık on ikinci şehri olan Diyarbakır, 2019 yılı itibarıyla 1.756.353 kişilik bir nüfusa sahiptir ve 15.272 km2'lik bir yüzölçümüne sahiptir. Kentin denizden yüksekliği ise 674 metredir. Diyarbakır, 9000 yılı aşkın bir geçmişe sahip olan tarihi bir şehirdir.
Şehrin farklı dönemlerde farklı isimlerle anıldığı görülmektedir. M.Ö 200'de Asur hükümdarı Adad-Nirari'ye ait bir kılıç kabzasında şehrin adı "Amid" ya da "Amidi" olarak geçmektedir. Roma ve Bizans kaynaklarında ise şehrin adı "Amid", "O'mid", "Emit", "Amide" şeklinde adlandırılmıştır. Türkmenlerin 11. yüzyılda şehirdeki siyah renkli taşlardan dolayı "Kara Amid" dedikleri belirtilmektedir. Ayrıca, Müslüman Arapların egemenliği sırasında yerleşen "Bekr" kabilesinden dolayı şehrin "Diyâru Bekr" (Bekr kabilesinin yurdu) olarak kayıtlara geçtiği bilinmektedir.
Diyarbakır'ın adının neden "Amed" olarak kullanıldığına dair çeşitli teoriler bulunmaktadır. Bu isim değişikliği, 17 Kasım 1937 tarihinde Mustafa Kemal Atatürk'ün Diyarbakır'dan Elazığ'a geçişi sırasında bir dil tartışmasının ardından gerçekleşmiştir. Yapılan çalışmalar sonucunda şehrin adı Diyarbakır olarak değiştirilmiştir.
