Toroslar’ın Özel Üzümü: Gök Üzüm
Konya’nın Hadim ilçesi, Toroslar’ın dik yamaçlarında yetiştirilen özel “gök üzüm” ile dikkat çekiyor. Bu özel üzüm, evlerin tavan aralarında ve gölgeli alanlarda kurutularak sofralara hazırlanıyor. Güneş ışığına maruz kalmadığı için yeşil rengini koruyabilen gök üzüm, kendine özgü aroması, kokusu ve görünümü ile özellikle yöre halkının ve tüketicilerin ilgisini çekiyor.
Üzüm Hasadı ve İşleme Süreci
Her yıl eylül ayında başlayan gök üzüm hasadı, zahmetli bir sürecin ardından sofralara ulaşmaktadır. Bağlardan özenle toplanan salkımlar, öncelikle “bandırma” adı verilen bir işlemden geçiriliyor. Üzümler, potas ve zeytinyağı karıştırılmış sıcak suya batırılarak hem dayanıklılık kazanıyor hem de renklerini koruyor. Ardından, evlerin gölgeli yerlerine veya tavan aralarına asılan üzümler, haftalar süren bir bekleyişin ardından kurutulmuş hale geliyor.
Güneşin Etkisi Olmadan Kurutulma Yöntemi
Hadim’in gök üzümünün en belirgin özelliği, diğer üzümlerin aksine güneş ışığını görmeden gölgede kurutulmasıdır. Bu yöntemin sonucunda üzüm, adını aldığı yeşil rengini kaybetmeden kurur. Bölge halkı, gök üzümünü “Toroslar’ın yeşil altını” olarak nitelendiriyor. Kurutma işleminin ardından tek tek ayıklanan ve sınıflandırılan gök üzüm, özellikle kış aylarında yüksek enerjili bir atıştırmalık olarak tercih edilmektedir. Toroslar’ın serin yamaçlarında yetişen bu üzüm, hem zahmetli üretim süreci hem de eşsiz özellikleriyle bölge halkının gururu olmaya devam ediyor.
Üreticilerin Görüşleri
Üreticilerden Hatice Yaşadı, gök üzümünün üretim sürecini aktardı. Yaşadı, “Bu üzüm Yağcı Mahallesi’ne özel bir çeşittir. Köy halkının geçim kaynağıdır. Bandırma işleminde, üzümün yeşil kalmasını sağlamak için potaslı suya zeytinyağı ekliyoruz. Bu işlemden sonra gölgede kurutmaya geçiyoruz. Bu çok zahmetli bir süreç ve iğne oyası gibi dikkat gerektiriyor” şeklinde konuştu.
Bir diğer üretici Lütfi Yaşadı ise mahallede neredeyse her evde gök üzüm kurutulduğunu belirtti. Tüketiciler, bu özel üzümleri hem kendi ihtiyaçları için hem de satarak aile bütçelerine katkı sağlamak amacıyla hazırlıyorlar. “Her yıl bu mevsim, gök üzümlerimizi bandırıyoruz. İnce kabuklu ve tek çekirdekli bir çeşit. Tavanlara astıktan sonra dikkatlice ayıklıyoruz; bu üzüm nazik bir tür olduğu için ovalamaktan kaçınıyoruz. Bizim için bu üzüm bir anlamda yeşil altındır. Bu yıl mahsul az, ama umarız bereketli olur” dedi.
Gök Üzüm Fiyatları
Taze gök üzümünün ilçede kilosu yaklaşık 100 lira civarında satışa sunulurken, ortalama olarak 5 kilo yaş üzümden 1 kilo kuru üzüm elde ediliyor. Bu kıymetli ürün, bölge ekonomisine önemli bir katkı sağlıyor.