Zeyrek: Tarihin Lezzetli Mirası
Zeyrek, köklü tarihiyle dikkat çekerken, yüksek omega-3 ve lif içeriği sayesinde günlük beslenmenin vazgeçilmez öğelerinden biri haline geliyor. Geçmişte sağlık tedavisi için de kullanılan bu özel karışım, günümüzde popülaritesini artırarak yeniden ilgi görmeye başladı.
Halk Arasında Artan İlgi
Sivas’ta esnaflık yapan Abdurrahman Şakir Özel, halk arasında ‘zeyrek’ olarak bilinen ve keten tohumuyla hazırlanan bu geleneksel karışımın her geçen yıl daha fazla rağbet gördüğünü ifade etti. Özel, zeyreğin bilimsel araştırmalar sonucunda yüksek omega-3 içeriğiyle öne çıktığını ve hem köylerde hem de şehir merkezlerinde tüketimin giderek arttığını vurguladı. Keten tohumunun hasat edilmesiyle başlayan zeyrek üretimi sürecinin zahmetli olduğunu belirten Özel, bunun detayları hakkında şunları söyledi: “Ham maddesi tarlalarda ekiliyor, değirmende işleniyor, kavruluyor ve karışım haline getiriliyor. Geleneksel yöntemine göre tuzsuz yağ eritiliyor, sıcak yağda zeyrek ilave edilerek süzme bal veya pekmezle karıştırılıyor. Özellikle kahvaltılarda tercih ediliyor, tok tutma özelliğiyle Ramazan ayında sahurun vazgeçilmezi olarak öne çıkıyor.”
Faydaları Saymakla Bitmiyor
Zeyreğin omega-3 kaynağı olması sayesinde beyin fonksiyonlarını desteklediğini anlatan Özel, “İlk kez tanışanlar genellikle ‘Ölümden başka buna ne yarar?’ sorusunu soruyor. Ben de onlara ‘Ölümden başka her şey için faydalı’ diye yanıtlıyorum. Okul çağındaki çocuklar için çok yararlı; dikkatlerini artırmada büyük rol oynuyor. Hatta İzlanda’daki arkadaşlarımın eczanelerde satıldığını bile gördüğünü aktardılar” dedi.
Tarihi Lezzetin Yeniden Canlanması
Zeyrek, Şarkışla, Yıldızeli ve Sivas merkezi köylerinde yoğun bir şekilde ekilmektedir. Kış aylarında tüketiminin artığını dile getiren Özel, zeyreğin tarihinin 9 bin yıla kadar uzandığını ve tarih boyunca su değirmenlerinde işlenen son ürünlerden biri olduğunu belirtti. “Hemen hemen her öğünde yer almalı, çocukların ve öğrencilerin beslenmesinde mutlaka bulunmalı. Çerkez çikolatası olarak da anılıyor; çocuklara sağlıklı bir atıştırmalık olarak veriliyor ve kesinlikle fayda sağlıyor” diye ekledi.
