Yaz Aylarında Gıda Zehirlenmelerine Dikkat!
Yaz mevsiminde görülen gıda zehirlenmeleriyle ilgili önemli uyarılarda bulunan İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Serpil Öztürk, bu tür sağlık sorunlarının kontamine gıdaların tüketimi sonucunda ortaya çıktığını belirtti. Dr. Öztürk, “Yaz döneminde artan sıcaklık ve nem, yeterli hijyen koşullarının sağlanamaması nedeniyle mikroorganizmaların hızla çoğalmasına yol açmaktadır. Özellikle açık alanlarda satılan gıdalar, hijyen standartlarının göz ardı edildiği yerlerde mikroorganizmalara maruz kalma riski taşır” ifadelerini kullandı.
Gıda Zehirlenmelerinin Kaynağı
Gıda zehirlenmelerinin başlıca nedenlerini açıklayan Öztürk, “Bu tür zehirlenmeler genellikle mikroorganizmalar (bakteriler, virüsler, parazitler), doğal ya da mikrobiyal toksinler ve çeşitli kimyasal maddelerden kaynaklanmaktadır. Özellikle yazın, insanlara kontamine su, kötü saklanan yiyecekler ve hijyen eksikliği üzerinden geçebilir. Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) göre, her yıl milyonlarca insan gıda kaynaklı hastalıklar nedeniyle sağlık kuruluşlarına başvurmaktadır” dedi.
En Tehlikeli Mikroorganizmalar
Uzm. Dr. Öztürk, gıda zehirlenmelerine yol açan en yaygın mikroorganizmaları şu şekilde sıraladı:
– Norovirüs: Genellikle çiğ kabuklu deniz ürünleri ve kontamine içme suyu ile bulaşır ve toplu alanlarda hızla yayılır.
– Salmonella spp.: Çiğ veya yeterince pişirilmemiş tavuk, yumurta ve süt ürünlerinde yer alır.
– Escherichia coli: Kontamine et, çiğ sebzeler ve pastörize edilmemiş süt ürünleriyle bulaşabilir.
– Listeria monocytogenes: Soğuk ortamlarda bile çoğalabilir ve süt ürünleri, hazır sandviçler ile çiğ sebzeleri içerebilir.
– Clostridium perfringens: Genellikle toplu yemeklerde, yeterince soğutulmayan gıdalarda gelişim gösterir.
– Staphylococcus aureus: İnsan cildinden bulaşarak toksin üretir; sütlü tatlılar ve krema içeren gıdalar da risk taşıyabilir.
Dikkat Edilmesi Gereken Gıdalar
Yazın riskli olan gıdaları sıralayan Dr. Öztürk, “Güneş altında uzun süre bekletilen yiyeceklerde bakteri üremesi tehlikesi vardır. Pişirilmiş yemekleri uzun süre dışarıda tutmak, temiz su ve hijyen eksikliği de kontaminasyon olasılığını artırır. Özellikle dikkat edilmesi gereken gıdalar arasında; pişirilip dışarıda bekletilen et ve tavuk ürünleri, sütlü tatlılar, deniz ürünleri, mayonezli salatalar ve açık büfe yiyecekler bulunmaktadır” dedi.
Belirtilere Dikkat!
Gıda zehirlenmesi belirtilerine işaret eden Öztürk, “Bulantı, kusma, karın ağrısı, ishal (kanlı ve sümüklü olabilir) gibi durumlar görülebilir. Yüksek ateş, nefes darlığı, şiddetli karın ağrısı gibi belirtiler de ciddiye alınmalı ve mutlaka doktora danışılmalıdır” şeklinde konuştu.
Evde Yapılması Gerekenler
Gıda zehirlenmesinde yapılması gerekenleri belirten Dr. Öztürk, “Bol miktarda su tüketilmesi önemlidir. Kusturmaya çalışmaktansa, hafif yiyecekler tüketilmelidir. Lifli gıdalar, aktif dönemde önerilmez; bunun yerine haşlanmış patates veya pirinç tercih edilmelidir. Şiddetli semptomların varlığında tıbbi yardım alınması gerekmektedir” dedi.
Tedavi Seçenekleri
Gıda zehirlenmesi tedavi yöntemleri hakkında bilgi veren Uzm. Dr. Öztürk, “Hafif durumlarda semptomatik tedavi uygulanırken, orta-ağır vakalarda sıvı tedavisi ve elektrolit dengesi sağlanmalıdır. Gerektiğinde antibiyotik kullanılabilir” ifadelerini kullandı.
Koruma Yöntemleri
Öztürk, alınması gereken koruma önlemlerini de vurgulayarak, “Gıda hijyenine dikkat edilmelidir. Çiğ ve pişmiş gıdaların birbirine temas etmemesi sağlanmalı, yemekler uygun sıcaklıkta pişirilmeli ve saklanmalıdır. Ayrıca, sebze ve meyvelerin iyi yıkanması gibi temel hijyen kurallarına uyulması zehirlenmelerin önlenmesinde etkili olacaktır” diyerek sözlerini sonlandırdı.
