Nöbetçi Eczaneler
Yapı Denetim Sektöründe Yeni Dönem Başlıyor
Yapı Denetim Kuruluşları Birliği (YDKB) Genel Başkanı Ramazan Fırat Toraman, 12 Haziran tarihinde Resmî Gazete’de yayınlanan “Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile inşaat denetim sektörü açısından hayata geçirilen yenilikleri değerlendirdi. Toraman, “Yapı denetim sektörü, özellikle depremler gibi doğal afetlere karşı halkın güvenliğini sağlamak açısından kritik öneme sahiptir. Bu sistemin işleyişi, teknik, hukuki ve mali açıdan adil olmalıdır. 12 Haziran’daki değişiklikler bazı olumlu unsurlar içerse de uygulamada sorunlara yol açabilir” şeklinde konuştu.
YDKB, Değişiklikleri Toplantıda İnceledi
12 Haziran 2025 tarihinde Resmî Gazete’de duyurulan yeni yönetmelikle birlikte, yapı denetim sektöründe önemli yenilikler devreye girdi. Denetim yetki kurallarından, ücret tarifeleri ve cezai yaptırımlara kadar pek çok alanda kapsamlı güncellemeler yapıldı. YDKB Genel Merkezi, değişiklikleri 13 Haziran tarihinde Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası’nda düzenlenen olağanüstü toplantıda madde madde değerlendirdi.
Yönetmelikteki Temel Değişiklikler Neler?
Yönetmelik ile iş fesih süresi 6 aydan 3 aya indirildi. Önceden inşaatına başlanmayan veya ilerlemeyen projeler için 6 aylık bir süre söz konusuyken, bu süre artık 3 aya düşürüldü. Bu durum, denetim firmalarının uzun süre askıda kalan projelerle olan ilişkilerini kolayca sonlandırmalarına imkân tanıyor.
Hizmet Bedellerinin Güncellenmesi
Artık hizmet bedelleri her yıl TÜFE ve Yİ-ÜFE ortalamasına göre otomatik olarak güncellenecek. Güncellemeler, 1 Ocak itibarıyla yürürlüğe girecek ve Resmî Gazete ile Bakanlık portallarında duyurulacak.
Birim Fiyat ve Katsayı Değişiklikleri
Yönetmeliğin 26. maddesi ile birlikte mevcut işlerde yalnızca güncel birim fiyatların geçerli olacağı belirtildi. Yeni projelerde ise hem yeni birim fiyatlar hem de katsayılar geçerli olacak. Bu değişiklikle, denetim firmalarının gelir yapısının ekonomik gerçekliklerle daha uyumlu hale geldiği ifade edildi.
Küçük Yapılarda Firma Seçim Hakkı
500 metrekareye kadar inşa edilecek yapılar için, mülk sahiplerine denetim firmasını seçme hakkı tanındı. Yapı kullanım izin belgesi olmayan ve fesihli işler de dahil olmak üzere, 500 metrekareden küçük inşaatlar için denetim firması seçimi serbest bırakıldı. Ancak bu durum, kontrolsüzlük risklerini beraberinde getirdiği yönünde tartışmalara yol açtı.
Yeni “Onaylı Sıra Sistemi” Uygulaması
Yapı sahibi, inşaat alanı 500 metrekarenin üzerinde olan projelerinde yeni yayımlanan tebligata göre, yapı denetim firmalarıyla ilişki kurarken “Onaylı sıra sistemi”ni kullanabilecek. Bu sistem, yapı ruhsatı başvurusunda bulunulurken devreye girecek ve denetim kuruluşuna otomatik ön teklifler yollanacak.
Sistem şu şekilde işleyecek: Yapı sahibi, kendisine önerilen denetim firmasını 3 iş günü içinde onaylarsa, sözleşme süreci başlayacak. Eğer onay verilmezse, sistem sıradaki denetim kuruluşuna geçecek. Bu mekanizma, denetim sürecini dış etkenlerden bağımsız, daha objektif bir hale getirmeyi amaçlıyor.
Yeni Faaliyet Koşulları ve Kefalet Sigortası
Yapı denetim firmalarının faaliyet alanları, yalnızca merkez illeriyle kısıtlı kalmayacak. Belirli kriterleri karşılayan firmalar, farklı illerde de görev alabilecekler. Ayrıca, artık bankalardan alınan teminat mektuplarının yanı sıra sigorta şirketlerinden alınan kefalet senetleri de teminat olarak kabul edilecek.
Disiplin ve Ceza Düzenlemeleri
Yeni yönetmelikle birlikte, denetim firmalarının görevlerini yerine getirmemesi durumunda fesih sebebi olarak değerlendirilebileceği belirtiliyor. Bu durum, sektörde disiplin sağlamayı hedeflerken aynı zamanda kötüye kullanıma açık bir alan oluşturabilir.
Güçlendirme ve Tadilat Projelerinde Yeni Düzenlemeler
Güçlendirme projelerinde yapı denetim hizmet bedeli, normal işin en az %25’i kadar olmak zorunda olacak. Ayrıca, yapı ruhsatı alındıktan sonra gerçekleştirilen değişikliklerde, denetim firması yalnızca kalan alan üzerinden ücret alacak.
YDKB Genel Merkezi, Süreci Takip Edecek
YDKB Genel Başkanı Ramazan Fırat Toraman, yapılan değişikliklerin sektörde yarattığı etkileri izlemeye alacaklarını belirtti. Toraman, “Yapı denetim sektörü, doğal afetler başta olmak üzere halkın güvenliğine hizmet eden kritik bir alandır. Başlatılan reformlar, bazı kısımlarda olumlu olsa da uygulama aşamalarında sorunlar çıkabilir. YDKB olarak bu süreci sürekli gözlem altında tutmayı ve Bakanlık ile işbirliği yaparak alanında teknik öneriler sunmayı sürdüreceğiz.” diyerek yeni yönetmelikle birlikte mali kontrolün artığını, daha fazla denetim uygulanacağını ancak sorumlulukların daha yoğun bir şekilde dağıtıldığını vurguladı.
