UAEA Başkanı Grossi’den BMGK’da Kritik Açıklamalar
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Grossi, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) yaptığı önemli konuşmada, “İran’daki nükleer tesislere yönelik gerçekleştirilen saldırılar, bölgedeki güvenlik ve emniyet dengesini ciddi şekilde tehdit etmektedir. Şu anda halkı etkileyen herhangi bir radyolojik sızıntı yaşanmamıştır; ancak böyle bir durumun meydana gelme riski süregelmektedir” ifadesinde bulundu.
İran’daki Tesislere Yönelik Saldırıların Sonuçları
BMGK, İran’ın isteği üzerine ABD’nin New York şehrinde toplandı ve burada konuşan Grossi, İsrail’ın İran’a yönelik düzenlediği saldırıların nükleer tesislerde büyük hasara yol açtığını, dolayısıyla güvenlik riskinin arttığını belirtti. “İran’daki nükleer yapılar, saldırılar nedeniyle ciddi hasar görmüştür. Şu anda radyolojik bir sızıntı yok ama bu durum ileride yaşanabilir” dedi.
Natanz’daki Saldırıların Etkileri
Grossi, İran’ın Natanz Nükleer Tesisi’nde 13 Haziran’da gerçekleşen olaylarda, hem yakıt zenginleştirme hem de pilot zenginleştirme tesislerinin hedef alındığını bildirdi. Elektrik alt yapısının büyük oranda zarar gördüğünü dile getiren Grossi, “Tesiste dışarıda radyasyon seviyeleri normal ama içeride ise radyolojik ve kimyasal kirlenme tespit edilmiştir. Alfa parçacıkları içeren uranyum yan ürünleri solunduğunda tehlikeli hale gelebilir” dedi.
İsfahan ve Arak’taki Nükleer Altyapıya Yapılan Saldırılar
Grossi, İsfahan Nükleer Tesisi’ne yönelik 14 Haziran’da gerçekleşen saldırılarda dört binanın hasar gördüğünü açıkladı ve merkezi kimya laboratuvarı ile uranyum dönüşüm tesisinin de hedef alındığını vurguladı. Ayrıca, Arak’taki ağır su reaktörünün 19 Haziran’da vurulduğunu; bunun yanı sıra reaktörün aktif olmadığını ve nükleer madde barındırmadığını belirtti. Grossi, Tahran Araştırma Merkezi’ndeki santrifüj üretim atölyesine yönelik saldırıyı da gündeme getirdi.
Buşehr Nükleer Santrali İçin Kritik Uyarılar
Rafael Grossi, konuşmasında İran’daki Buşehr Nükleer Santrali’ne yapılacak bir saldırının sonuçlarının son derece ciddi olabileceğini dile getirerek, “Bu santral aktif ve büyük miktarda nükleer madde bulunduruyor. Reaktör binasına veya elektrik hatlarına herhangi bir zarar gelmesi, erimeye ve çevreye yüksek radyoaktivite yayılmasına sebep olabilir. Böyle bir durumda ise tahliye ve iyot alımı gibi acil durum önlemleri gerekecektir” şeklinde uyardı.
Denetimlerin Sürekliliğinin Önemi
Grossi, UAEA’nın İran’daki denetim faaliyetlerinin kesintisiz devam etmesi gerektiğini belirterek, denetçilerin güvenliğinin ana ülke tarafından sağlanmasının önemli olduğunun altını çizdi. “İran tarafından yüzde 60 oranında zenginleştirilen uranyum stoklarının denetimi, bu malzemelerin başka maksatlarla kullanılmadığından emin olmak açısından son derece hayati bir öneme sahiptir” ifadelerini kullandı.
Bilgi Kirliliği ve Doğru İletişim
UAEA Başkanı, nükleer tesislerle ilgili yapılan yanlış bilgilendirmelerin engellenmesi gerektiğini vurguladı. “Dün, Buşehr Santrali hakkında yanlış bilgi veren bir İsrailli yetkilinin açıklaması geri alındı. Bu durum, doğru ve tarafsız bilgilendirmenin ne kadar önemli olduğunu göstermektedir” dedi.
NPT Tehdidi ve Diplomatik Çözüm Çağrısı
Rafael Grossi, mevcut nükleer krizden çıkış için diplomatik yolların hâlâ açık olduğunu söyleyerek, “UAEA, mükemmel bir denetim mekanizması ile İran’ın nükleer silah geliştirmediğini garanti edebilir. Bu, Orta Doğu’da uzun vadeli barışın sağlanması için kritik önem taşımaktadır. Eğer bu fırsat değerlendirilemezse, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması (NPT) ciddi şekilde tehdit altına girebilir” şeklinde konuştu.