**TZOB Aylık Üretici ve Market Fiyat Raporunu Yayınladı: Kasım Ayında Fiyatlarda Önemli Düşüşler**
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB), son 20 yıldır düzenli olarak gerçekleştirdiği aylık fiyat izleme çalışmalarının Kasım ayı sonuçlarını açıkladı. Yapılan incelemelere göre, marketlerde 42 gıda ürününden 24’ünde fiyat düşüşü gözlemlendi.
Fiyat Değişiklikleri ve İstatistikler
TZOB, Türkiye’nin beş farklı bölgesinden elde edilen verileri değerlendirerek, bazı ürünlerin fiyatlarındaki değişiklikleri kamuoyuyla paylaştı. Sonuçlar, marketteki 42 ürünün 24 tanesinde fiyatların gerilediğini ortaya koydu. Kasım ayında, en belirgin fiyat farkı mandalinada görüldü; bu ürün, üretici fiyatları ile market fiyatları arasındaki farkla beraber yüzde 392,86 oranında bir artış gösterdi. Mandalinayı sırasıyla portakal (%206,87), ıspanak (%203,80), maydanoz (%191,39) ve havuç (%189,17) takip etti.
Ziraat Odaları’ndan Açıklama
TZOB, yapılan açıklamada, fiyatların saha verileri üzerinden belirlendiğini ve bu verilerin genel ortalamalarla kıyaslandığında gerçek durumu yansıttığını dile getiriyor. “Yalnızca birkaç markette görülen kampanya fiyatları, tüm ülke genelini temsil etmediği için yanıltıcı olabilir. Önemli olan, bu tür örneklerin ortalama fiyat seviyesindeki etkisini doğru değerlendirmektir” ifadesine yer verildi. Ayrıca, maliyet unsurlarının (rekolte, depolama, işçilik, nakliye) fiyat oluşumunu etkileyen temel faktörler arasında olduğu vurgulandı.
Kasım Ayı Ürün Fiyatları Üzerine Detaylar
Kasım ayında üretici ve market arasındaki en yüksek fiyat farkları mandalinada görülürken, bu durumu diğer ürünler takip etti. Örneğin, markette mandalina 30,56 TL’den satılırken, üretici fiyatı ise 6,20 TL olarak belirlendi. Portakal fiyatı markette 51,55 TL, üreticide ise 16,80 TL, ıspanak fiyatı ise markette 53,27 TL, üreticide ise 17,53 TL oldu. Bu ayda fiyatı en çok artan ürün markette pırasa, üreticide ise patates olarak kaydedildi. Fiyatları en çok düşen ürün ise markette marul, üreticide ise portakal.
Fiyat Artışlarının Sebepleri
Kasım ayındaki fiyat değişimlerini etkileyen faktörler arasında, Adana’da tarım işçileri tarafından yapılan grev ile erkenci mandalina hasadının gecikmesi yer aldı. Hasadın aksaması nedeniyle yurt dışındaki talebin düşmesi ve iç piyasada ürün fazlası oluşumunun fiyat dalgalanmalarına yol açtığı ifade edildi. Ayrıca talep değişiklikleri, diğer sebze ve meyve fiyatlarını da etkileyerek genel fiyat düzeyinin düşmesine sebep oldu.
Aylık ve Yıllık Girdi Fiyatlarındaki Değişim
TZOB verilerine göre, Kasım ayında çeşitli girdi fiyatlarında önemli artışlar gözlemlendi. Özellikle amonyum nitrat gübresi, amonyum sülfat, üre gübresi gibi girdi maliyetleri, Ekim ayına göre sırasıyla %5,6, %4,2 ve %2,5 oranında arttı. Geçen yılın aynı dönemine göre ise bu girdi maliyetlerinin artışları dikkat çekici seviyelere ulaştı.
Kasım ayına ait rapor, üreticilerin ve tüketicilerin karşılaştığı fiyat dengesizliklerine ışık tutarken, TZOB’un bu konudaki çalışmalara devam edeceği bildirildi.
