Ticaret Bakanlığı, doğrudan satış sistemlerine dair yeni yönetmelikleri kamuoyuna duyurdu.
Yeni Düzenlemeler ve Yürürlüğe Giriş Tarihleri
Tüketicilerin korunmasına yönelik 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da yapılan değişiklikleri öngören 7529 sayılı Kanun, 30 Kasım 2024 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlandı. Aynı zamanda doğrudan satışlarla ilgili uygulamaların yürürlüğe girmesi için 30 Temmuz tarihi belirlendi.
Bu değişikliklerin ardından, doğrudan satışlara dair ‘Doğrudan Satışlar Hakkında Yönetmelik’, 8 Ağustos’ta 32980 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Doğrudan Satışlar İçin Özelleştirilmiş Hükümler
Ticaret Bakanlığı, yapılan düzenlemeler sayesinde Türkiye’de ilk defa doğrudan satışlara yönelik özel hükümler oluşturulduğuna dikkat çekti. Yeni yönetmelik, doğrudan satış sistemlerinin piramit satış sistemlerine dönüşümünü engellemek amacıyla çeşitli önlemler ve kurallar getirdi. Bu sistemlerin adil, şeffaf ve güvenilir bir şekilde çalışmasını sağlamak için temel esaslar belirlendi. Doğrudan satış şirketlerine ve doğrudan satıcılara yönelik olarak açık ve denetlenebilir düzenlemeler yapıldığı belirtildi.
Ayrıca, doğrudan satışlarla ilgili işlemler, tüketicilere 30 gün içinde gerekçe göstermeksizin cayma hakkı tanırken, eksik bilgilendirme durumlarında bu sürenin bir yıla kadar uzatılabileceği ifade edildi. Belirli mal veya hizmetlerde ise cayma hakkına getirilen istisnaların açık bir şekilde düzenlendiği de vurgulandı.
Doğrudan Satış Yetki Belgesi Zorunluluğu
Ticaret Bakanlığı, doğrudan satış şirketlerinin faaliyetlerini sürdürebilmeleri için 3 yıl geçerliliği olan ‘Doğrudan Satış Yetki Belgesi’ almalarının gerektiğini duyurdu. Bu belgeyi almak için, şirketlerin gerekli bilgi ve belgeleri sunmasının zorunlu olduğunu da belirtti.
Mali güvenliğin sağlanabilmesi amacıyla doğrudan satış şirketlerinin sermaye şirketi olması ve en az 10 milyon lira ödenmiş sermaye bulundurması gerektiği ifade edilirken, ayrıca Türkiye’deki yerleşik bankalarda bir bloke hesapta 3 milyon lira tutulması şartı getirildi.
Kadın Girişimcilerin Desteklenmesi
Bakanlık, kadın girişimciler için özel düzenlemelerin yapıldığını ve bu tür sistemlerin kadınların iş hayatına katılımlarını teşvik ettiğini belirtti. Gelişen ticaret alanları ve değişen tüketici davranışları doğrultusunda, alternatif satış yöntemlerinin yaygınlaşmasının önemi vurgulandı. Doğrudan satış sistemleri, esnek çalışma imkânları sunarak teşvik edici bir ortam sağlamaktadır. Fakat bu sistemlerin piramit yapı şeklinde organize edilmesi, tüketici haklarını tehdidi beraberinde getirmektedir.
Bu bağlamda, doğrudan satış şirketlerinin, tüketicileri aldatmamak ve mağduriyetlerin önlenmesi amacıyla cayma hakkı, ürün bilgisi ve iade süreçleri hakkında ayrıntılı bilgilendirme sistemleri kurmaları zorunlu kılındı. Ayrıca, doğrudan satıcılara yazılı veya kalıcı veri saklayıcısı ile bilgilendirme formu verme şartı da getirildi.
Katılım Şartlarının Netleştirilmesi
Doğrudan satıcılara yönelik düzenlemelerin açıklığında, katılım ve ayrılma koşullarının netleştirildiği bilgisi verildi. 18 yaş altı bireylerin, fiil ehliyeti olmayanların ve şirket ortakları ile yöneticilerinin sisteme katılımı engellendi. Sisteme ilk defa kayıt olacak doğrudan satıcılardan katılım için herhangi bir bedel talep edilmemesi sağlandı. Ayrıca, doğrudan satıcıların yaptığı satışlarda satıcı numarasının belirtilmesi zorunlu hale getirildi ve tüketicilere sağlanan hakların kullanımı nedeniyle doğrudan satış şirketlerinin sorumlu olacağı ifadesi de yer aldı.
Haber Kaynağı: İhlas Haber Ajansı