Nöbetçi Eczaneler
Acıbadem Kayseri Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Fatih Karakaş, yaş ilerledikçe spora başlayan bireylerin kalp muayenesi yaptırmalarının önemine dikkat çekti. “Spor yaparken aniden meydana gelen ölümlerin sebebi, tanı konulmamış kalp rahatsızlıkları olabilir” ifadelerini kullandı.
Son dönemlerde spor esnasında yaşanan ani ölüm olaylarının sıklıkla gündeme geldiğini belirten Doç. Dr. Karakaş, “Bu tür olayları medya üzerinden sıkça duyuyoruz. Bu haberler, halk arasında kaygı yaratıyor. ‘Sağlıklı görünen genç bireyler neden bu kadar ansızın hayatını kaybediyor?’ sorusu akıllara geliyor. İnsanlar kendileriyle birlikte sevdiklerini de düşünüyorlar. Bu durum, ani kalp ölümlerinin kalp kriziyle ilişkisi, artış gösterip göstermediği ve kimlerin risk altında olduğu gibi çeşitli soruları gündeme getiriyor. Peki, bu meselelerin gerçeği ne? Bu soruların cevaplanabilmesi için öncelikle kalbin nasıl çalıştığını anlamak gerekiyor. Kalp, anne karnında oluşan ve yaşam boyu durmaksızın görev yapan ilk organımızdır. Bir dakikada tüm vücut kanını hem akciğerlere hem de vücuda pompalayarak hayatımızı sürdürüyor. Ancak kalbin tek başına çalıştığını söylemek doğru değil; kalbin sağlıklı çalışabilmesi için kasları, kapakları, elektriksel sistemi ve çıkış damarları birlikte görev yapıyor. Bu sistemlerin uyumlu çalışabilmesi için enerjiye ihtiyaç var. Kalbi besleyen koroner damarlar, kalbin bu enerjiyi almasını sağlıyor. Eğer bu damarlar tıkanırsa, kalp yeterince beslenemez ve bu durum kalp krizine yol açar. Kalp krizi aniden gelişen bir durumdur ve kalp durması da hayat kaybına neden olabilir. Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre, Türkiye’de her yıl 300 bin kişi kalp krizi geçiriyor. Bu da her 40 saniyede bir kişinin bu duruma maruz kalabileceği anlamına geliyor. Özellikle kalp krizi sonucu ölümler en çok ilk saatlerde gerçekleşiyor. Ani ölümlerin bir kısmı kalp krizine bağlı olsa da, kalbin düzgün çalışabilmesi için bahsettiğim sistemlerin sağlıklı işlemesi de önemli. Buradaki her türlü aksaklık da kalbin durmasına sebep olabilir.” şeklinde açıklamalarını sürdürdü.
Spor sırasında yaşanan ani ölümlerin genellikle tanı konulmamış kalp rahatsızlıklarından kaynaklandığını vurgulayan Doç. Dr. Karakaş, “Bireyler, ısınmadan ansızın spor yapmaya başlarlar ve bu noktada kalp sorunları su yüzüne çıkabilir; kalp damarlarında tıkanıklık meydana gelebilir. Yüksek rekabet ve heyecan ile birlikte, hazırlıksız olan bir bireyin aniden yüklendiği durumlar, kalp krizine ve damar tıkanmalarına neden olabilir. Ayrıca, doğuştan ya da fark edilmemiş kalp kası, kapak ya da damar hastalıkları da kalbin aniden durmasına yol açabilir. Bu tür hastalıklar genellikle belirti vermediğinden, sağlıklı görünen bireylerin aslında tanı konmamış kalp hastaları olabileceğini unutmamak gerekir.” ifadelerini kullandı.
Kalp muayenesinin önemini vurgulayan Doç. Dr. Karakaş, “Bazı kalp rahatsızlıkları belirti vermese de, belirtiler göz ardı edilirse ciddi riskler oluşturabilir. Dolayısıyla bireylerin belirli bir yaştan itibaren kalp muayenesi yaptırmaları elzemdir. Altta yatan yapısal rahatsızlıkların ultrason ile kontrol edilmesi, kalp iletim sistemi ile ilgili olası sorunların EKG ile değerlendirilmesi gerekir. Kalp üzerindeki yük artışı durumlarında belirtiler olup olmadığını gösteren testler de yapılmalıdır. Özellikle belirli yaş üzerindeki bireylerin ağır spor yapmadan önce kalp değerlendirmesi yaptırmaları gerektiği unutulmamalıdır. Ayrıca, eğer herhangi bir şikayet mevcutsa veya aile geçmişinde kalp hastalığı varsa, bu durum ihmal edilmemelidir. Spor yaparken ısınmadan ve kontrollü bir şekilde yüklenmek önemlidir. Çarpıntı ya da bayılma gibi belirtiler, kalp rahatsızlıklarının öncü işaretleri olabilir. Böyle durumda mutlaka bir uzmana danışılmalıdır.” şeklinde uyarıda bulundu.
Pandeminin kalp krizi üzerindeki etkilerine de değinen Doç. Dr. Karakaş, “Ani ölüm olaylarının pandemi sonrası artıp artmadığı birçok kişinin merak ettiği bir konu. Dünya Sağlık Örgütü ve Avrupa Sağlık Birliği’nin yakın zaman içerisinde yayımlanan verileri, ani ölüm riskinin pandemi öncesi ile aynı seviyede olduğunu ortaya koyuyor. Covid-19’un kan pıhtılaşması ve krizlere neden olduğu biliniyor; ancak aşıların kalp krizi riskini artırmadığı konusunda yapılan araştırmalar da mevcut. Burada en önemli husus, bireylerin kalp sağlıklarına önem vermesi ve düzenli kontrollerini yaptırmasıdır. Böylece kalpteki sorunlar erken tespit edilebilir ve önlem alınabilir. Son olarak, spor yapmaya başlamadan önce belirli bir yaşın üzerindeyseniz kalbinizi mutlaka kontrol ettirmenizi öneririm.” ifadeleriyle sözlerini tamamladı.
