Nöbetçi Eczaneler
Yozgat’ın Sorgun ilçesinde yer alan Şahmuratlı köyünde 1996 yılında, kullanılan televizyon uydu antenleri üzerine ışık yansıtan özel bir jelatin eklenerek oluşturulan güneş ocakları ve kurutma makineleri, uzun bir süre bakımsızlık sebebiyle kullanılmaz hale geldi.
Birleşmiş Milletler (BM) Kalkınma Programı ve Küresel Çevre Fonu Küçük Destek Programı kapsamında hayata geçirilen yenilikçi güneş enerjisi projesi, zamanla işlevselliğini yitirdi. Proje dahilinde, yemek pişirme ve sebze-meyve kurutma gibi çeşitli işlemleri gerçekleştirebilen güneş ocakları ve kurutma makineleri, bakım yapılmadığı için bugün tamamen çürümüş durumda.
Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi tarafından tasarlanan bu güneş ocakları, 1996 yılında LPG, doğalgaz, elektrik ve odun gibi geleneksel yakıtların yerine alternatif olarak köyde kullanılmaya başlanmıştı. Bir yıl içerisinde, Küresel Çevre Fonu (GEF) desteğiyle proje daha da genişletilerek 20 hanede aktif olarak güneş ocakları ve kurutma makineleri devreye girmişti. Bu sistem, köy halkına yemek pişirme giderlerini azaltmanın yanı sıra, meyve ve sebze kurutarak ek gelir elde etme imkânı sunuyordu; ancak sürdürülebilir bir yapı kazandıramadı.
Köy muhtarı olarak görev yaptığı dönemde, Şahmuratlı Köyü Kerkenesi Tanıtma, Güzelleştirme, Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği’nin başkanlığını üstlenen Osman Muratdağı, güneş enerjisiyle çalışan 20 ocak dağıttıklarını, ayrıca 6 güneş ocağını deri ve Kerkenes Kazı Evi bahçesine kurarak kullandıklarını aktardı. Kerkenes Dağı’nın eteklerinde bulunan köyün antik kalıntılarla iç içe olduğunu belirten Muratdağı, ziyaretçilere derneğin güneş ocaklarında pişirilen yemeklerden ikramda bulunduklarını ifade etti; ancak çevre dostu bu ocakların artık kullanılamıyor olmasının kendisini oldukça üzdüğünü vurguladı.
Eski muhtar Muratdağı, güneş ocaklarının nihai durumuna dair açıkladı: “Köyümüz için yarattığımız güneş enerjisiyle çalışan ocaklar sayesinde yemeklerimizi pişiriyor, su kaynatıyorduk. Proje 1997 yılında hayata geçti, fakat sürdürebilirliği sağlanamadı. Muhtarlığı bıraktıktan sonra bu konuda ilerleme kaydedilmedi. 20 tane cihaz dağıttık ama insanlar bir süre kullanıp geri verdiler. Her türlü yemek yapımına imkân tanıyan bu ocaklar, köylüler için hanelerinde büyük bir destek sağladı. Ancak geçtiğimiz 10 yıldır kullanılmayan ocaklar artık tamamen yok oldu ve bu durum bizi üzmekte. Güneşten aldığımız bu enerjiyi tekrar hayata geçirebilirsek, çok büyük bir katkı sağlarız.”
