Psikolog Beyza Sürmen: “Okulun İlk Günü, Çocuklar İçin Kritik Bir Dönemeçtir”

Okulun İlk Günü Psikolojisi: Ailelerin Dikkat Etmesi Gerekenler

Yeni eğitim ve öğretim döneminin başlaması ile birlikte, milyonlarca çocuğun okul serüveni yeniden başlıyor. Psikolog Beyza Sürmen, bu özel günün hem çocuklar hem de ebeveynler için beklenmedik psikolojik zorluklar ortaya çıkarabileceğini belirtti.

Çocuklarda Ayrılık Kaygısı ve Çözüm Yolları

Sürmen, ayrılık kaygısından yola çıkarak ve okulun ilk günüyle ilgili çözüm önerileri sunarak, “Yaz tatilinin ardından ilk ders zili çalıyor; bu durum yalnızca çocuklar değil, aynı zamanda ebeveynler ve öğretmenler için de yoğun duyguların uyanmasına neden oluyor. Okula yapılan ilk ayrılık, karın ağrısı, ‘gitmek istemiyorum’ gibi ifadeler ve gözyaşları ile doludur. Bu geleneksel durum, yaz tatilinin ardından her çocuğun ve ailesinin yaşadığı bir süreç midir? Okulun ilk günü, bir kriz değil, düzenlenebilir bir geçiş dönemidir. İyi bir şekilde hazırlanmış aileler ve okullar, kısa sürede kaygıları meraka ve heyecana dönüştürebilirler” dedi.

Sürmen, ebeveynlerin kaygısının çocuklara görünmez bir şekilde ulaştığını belirterek, “Sakin ve kararlı bir tavır, çocukta güvenli bir ortam yaratır” ifadelerini kullandı. Ayrıca, ebeveyn kaygısının çocuklar üzerindeki etkisini “radyo sinyali” benzetmesiyle açıkladı.

Okulda İyi Bir Başlangıç İçin Rutinler

Beyza Sürmen, “Kısa vedalaşma işlemleri, sınıf içi tanışma etkinlikleri ve oyun temelli teknikler; evde ve okulda hemen uygulanabilir. Okulun ilk günü, anne-babaların kalp atışlarının hızlandığı bir zaman dilimidir” diye ekledi. Bu kapsamda, çocukların yeni bir dünyanın kapılarını araladıklarını belirten Sürmen, bazen endişeye dönüşebileceğinin altını çizdi.

Okul psikolojisi açısından bakıldığında, çocukların okulun ilk gününde yaşayabileceği ağlama krizlerinin, güvenli aile ortamından ayrılmanın normal bir tepkisi olduğu belirtildi. Sürmen, ailelerin bu duruma hazırlıklı olmaları gerektiğini önerdi. “Bu gözyaşları, sesi çıkmayan birçok sorunun işaretidir” diyerek, aileleri bu hisleri anlamak için çaba göstermeye çağırdı.

Uzman Desteğinin Önemi

Ayrılma kaygısının her çocuk için normal bir aşama olduğunu belirten Sürmen, bu durumun uzun sürmesi halinde daha ciddi sorunlar yaratabileceğine dikkat çekti. “Okul fobisiyle başa çıkmanın anahtarı, sevgi, sabır ve gerektiğinde uzman desteğidir” dedi. Duyguların kabul edilmesinin önemine vurgu yapan Sürmen, “Ağlayan bir çocuğa, ‘Ağlama’ demek yerine, ‘Seni anlıyorum, yeni bir yere gitmek zorlayıcı olabilir’ gibi sözlerle yaklaşmalıyız” şeklinde konuştu.

Sürmen, öğretmen-veli işbirliğinin okul döneminde kritik bir rol oynadığına dikkat çekerek, “Öğretmen, çocuğun güvenli limanlarından biri olmalıdır. İlk günden itibaren oluşturulan sağlam iletişim, potansiyel sorunları çözmez” dedi. Her çocuğun okula uyum sürecinin farklılık gösterdiğini, içe dönük ve dışa dönük karakter tiplerine göre farklı yaklaşımlar gerekeceğini de sözlerine ekledi.

Beyza Sürmen, ailelerin okulun ilk günü psikolojisini yönetmek için 8 adımlık bir yol haritası önerdi: “Sakin ebeveyn, sakin çocuk, duyguları onaylayın, kısa ve kararlı veda, rutin güven oluşturur, ön görüşme ve tanışma yapın, hikâye ve oyun ile prova yapın, öğretmen ile açık iletişim kurun ve sabırlı olun.”

Kritik Bir Dönemecin Önemi

Sürmen, “Okulun ilk günü, çocuğun hayatındaki en kritik dönüm noktalarından biridir” diyerek sözlerine devam etti. “Olumlu bir ilk deneyim, uzun süreçte akademik başarı için zemin hazırlar. Ancak stresli bir deneyim, çocuğun okula karşı olumsuz bir tutum geliştirmesine yol açabilir. Bu süreçte hem çocuklara hem de ailelerine destek olabileceğimizi unutmayın. Yalnız olmadığınızı aklınızdan çıkarmayın ve uzmanlardan yardım almak konusunda çekinmeyin” dedi.