Öfkenizi Yönetmenin Yolları
Öfke, çoğu zaman dışarıdaki olaylara veya diğer insanların yaptıklarına bir tepki olarak algılansa da, en çok kendimize zarar veren bir duygu olarak öne çıkıyor. Medicana Sağlık Grubu Psikoloji Bölümü’nden Klinik Psikolog Burçin Deniz, öfkeyi kontrol altına almanın üç pratik yolunu şöyle özetledi: “Öncelikle rahatlayın, durumu tekrar gözden geçirin ve ardından uygun bir tepki geliştirin.”
Öfkenin Nedenleri ve Sonuçları
Herkes farklı sebeplerle zaman zaman öfke yaşayabilir. Bu öfke, trafikte, iş yerinde, okulda ya da evde rahatlıkla kendini gösterebilir. Psikolog Burçin Deniz, öfkenin doyulmayan istekler, istenmeyen sonuçlar ve beklenilen durumların gerçekleşmemesi üzerine oluşan bir tepki olduğunu vurguladı. Ekonomik zorluklar ve stresli yaşam koşulları, bireylerin gergin, çaresiz ve sıkıntılı hissetmesine neden olmaktadır. Deniz, bireylerin bu duygular üzerinde kontrol sahibi olmalarının önemine dikkat çekti. “Öfke, kişinin kendine, başkalarına veya yaşamına yöneltilen bir nasıl bir tepki olabilir. Öfke, üzerindeki birçok farklı duyguyu gizleyebilir. Örneğin, üzüntü, yalnızlık, hayal kırıklığı veya anlaşılamama gibi duygular öfkenin altında yatıyor olabilir,” diye ifade etti.
Öfke Kontrolü ve Yanlış Yöntemler
Klinik Psikolog Burçin Deniz, öfkenin kişinin kontrolünden çıktığı durumları belirlemek için birkaç sorunun göz önünde bulundurulması gerektiğini belirtti. “Kişi, kendisini öfkelendiği an kontrolsüz hissediyor mu? Daha sonra pişman olacağı sözler sarf ediyor mu?” gibi sorular kişinin öfkeyi yönetmekte zorlandığını gösterir. Deniz, öfke ile başa çıkmada sık karşılaşılan yanlış yaklaşımları da paylaştı. “Öfkenin yok sayılması, başkasına aktarılması veya agresif bir şekilde ifade edilmesi, yaygın yanlışlardandır” ifadelerini kullandı.
Üç Adımda Öfkenizi Rahatlatın
Klinik Psikolog Burçin Deniz, öfkenizin etkisi altına girdiğini fark ettiğinizde uygulayabileceğiniz üç adımı şöyle açıkladı: “Öncelikle, rahatlayın. Kendinize zaman tanıyın. Öfkelendiğiniz durumdan uzaklaşarak sakinleşmeyi hedefleyin; bu, olayları daha mantıklı değerlendirmeye yardımcı olur. Ama durumu yok saymayın. Tartıştığınız kişiyle daha uygun bir zamanda iletişimi yeniden gündeme getirmek iyi bir fikir olabilir. Zaman sıkıntısı yaşıyorsanız, derin bir nefes alarak 10’dan geri sayın.”
Ardından Deniz, durumu gözden geçirerek ikinci aşamaya geçmenizi önerdi: “Öfke anındaki düşüncelerinize dikkat edin. Öfkeli insanlar genellikle olayı ya siyah ya da beyaz olarak değerlendirir; gri alanlar düşünülemez. ‘Ben haklıyım, sen hatalısın’ gibi düşünmeler, öfkeyi besleyecektir. Bu nedenle, düşüncelerinizi dikkatlice gözden geçirin.”
Son olarak, sakin bir şekilde tepki verme aşamasına geçilmelidir. Karşı tarafla iletişimde kalırken, mümkün olduğunca sakin ve kontrollü bir ses tonu kullanmak, olumsuz davranışlardan kaçınmak önemlidir. Tahrik edici jestlerden ve ifadelere de uygulamamızda dikkat etmeliyiz.