ODTÜ’den Hiperspektral Görüntüleme Başarısı
Bu yıl, L’Oréal Türkiye ve UNESCO Türkiye Milli Komisyonu iş birliğiyle gerçekleştirilen “Bilim Kadınları İçin” Programı kapsamında, Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü’nden Doç. Dr. Sevinç Figen Öktem Seven, düşük maliyetli ve taşınabilir hiperspektral görüntüleme sistemleri geliştirmeye yönelik projesiyle ödül almaya hak kazandı.
Bilim Kadınları İçin Ödül Programı
L’Oréal Türkiye ve UNESCO Türkiye Milli Komisyonu’nın düzenlemiş olduğu bu yılki “Bilim Kadınları İçin” Programı çerçevesinde ödüllendirilen başarılı kadın bilim insanlarından biri olan Doç. Dr. Sevinç Figen Öktem Seven, hesaplamalı görüntüleme alanındaki yenilikçi çalışmalarıyla dikkatleri çekti. Gözle görülemeyen yapı ve özellikleri görünür hale getiren sistemler geliştiren Öktem Seven, tarım, çevre ve sağlık gibi önemli alanlarda daha hızlı ve doğru karar alınabilmesine imkân tanıyacak yenilikçi teknolojiler üzerinde çalışıyor.
Dünya Genelinde Bilim Kadınlarına Destek
L’Oréal-UNESCO For Women in Science Programı, 140’dan fazla ülkede 4 bin 700’den fazla bilim kadınına destek vermiştir. Bu program, Nobel ödüllü 7 bilim kadınının onurlandırılmasıyla, uluslararası düzeydeki prestijini de kanıtlamaktadır. Türkiye’nin bu programda en aktif destekçilerden biri olması sayesinde, Dr. Öktem Seven gibi bilim insanlarının uluslararası alanda tanınmalarına olanak sağlanmıştır. Ayrıca, bugüne kadar bu programdan ödül almış 100 bilim kadınının akademik kariyerlerinde doçent veya profesör unvanlarına yükseldiği belirtiliyor.
NASA Deneyimi ve Proje Hedefleri
ODTÜ’ye 2015 yılı Ocak ayında katılan Doç. Dr. Öktem Seven, doktorasını ABD’de Illinois Üniversitesi Urbana-Champaign’de tamamladıktan sonra NASA Goddard Uzay Uçuş Merkezi’nde araştırmacı olarak görev aldı. NASA’daki deneyimi, hiperspektral görüntüleme sistemlerinin önemli potansiyelini görmesine olanak sağladı. Ancak bugüne kadar bu sistemlerin yüksek maliyetleri ve sınırlı erişimi nedeniyle daha ulaşılabilir çözümler geliştirmeyi hedefledi. Projesi, mevcut pahalı hiperspektral kameraların maliyet, boyut ve veri toplama sürelerini aşmayı amaçlıyor. Özel difraktif lensler ve yapay zeka destekli algoritmalar kullanılarak geliştirilecek sistem, görünür ve yakın kızılötesi (VNIR) bantta saniyeler içinde detaylı görüntüleme imkanı sunacak.
Bu yeni teknoloji sayesinde bitki hastalıklarının erken tespiti, çevresel kirleticilerin belirlenmesi ve tıbbi teşhis süreçlerinin daha doğru yürütülmesi mümkün olabilecek. Doç. Dr. Öktem Seven, ODTÜ’deki laboratuvarında genç araştırmacılarla birlikte bu projeyi sürdürmekte. Laboratuvarın prototipinin bir yıl içinde tamamlanması ve endüstri iş birlikleri ya da start-up girişimleri aracılığıyla sahada test edilmesi hedefleniyor.
Ulaşılabilir Teknoloji ile Alanında Devrim
Hiperspektral görüntüleme sistemlerinin düşük maliyetli, kompakt ve taşınabilir hale gelmesi, Türkiye’de tarım, çevre ve sağlık alanlarında hızlı ve doğru karar alma süreçlerini kolaylaştıracaktır. Projenin uzun vadede yerli üretim ve teknolojik bağımsızlık açısından da önemli bir potansiyele sahip olması beklenmektedir.