Nöbetçi Eczaneler
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) çerçevesinde bilim insanları akrep zehri üzerinde araştırmalar yürütmektedir. KTÜ’nün İlaç ve Farmasötik Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi (İLAFAR) bünyesindeki akademisyenler, kalite karakterizasyon testleri ve medikal uygulamalara yönelik akrep analizleri yaparak, preklinik araştırmalarla bu zehrin tıbbi alanda insanlık hizmetine sunulmasını sağlayacak projelere imza atacaklar.
Akademik ekibin, akrep üretimi gerçekleştiren bir firma ile imzaladığı protokolle birlikte, akreplerden elde edilen zehirlerin incelenmesi konusunda çalışmalar hızla ilerliyor. Proje kapsamında elde edilen venomun farmakolojik özellikleri değerlendirilecek, etkin bileşenler geliştirilecek ve yurtdışına ihraç edilecek ürünler için gerekli analizler ile kalite değerlendirme raporları oluşturulacak. Akreplerden elde edilen bu zehirler, özel hazırlanmış kutularla Trabzon’a getiriliyor ve eksi 75 derecede saklanıyor. Bu çalışmaların yanı sıra, KTÜ’lü araştırmacılar, Anadolu’nun doğal değerlerinden biri olan akreplerin tıbbi potansiyelini araştırmaya da devam edecekler.
Karadeniz Teknik Üniversitesi Eczacılık Fakültesi öğretim üyesi ve İLAFAR Müdürü Prof. Dr. Sena Sezen, akrep zehrinin biyolojik bileşenlerinin ilaç olarak değerlendirilebilmesi açısından önemini vurguladı. Sezen, “Doğada bulunan bazı canlıların ürettiği bileşiklerin potansiyeli son derece kritik. Yakın bir süre içinde ülkemizdeki akrep türlerinin yasal üretimini gerçekleştiren bir firma ile işbirliği yapacağız. Onların ürettiği akreplerden elde edilen zehirler üzerinde detaylı çalışmalar gerçekleştireceğiz” ifadelerini kullandı.
Sezen, akrep zehrinin yüksek potansiyel taşımakta olduğunu belirtirken, “Küresel ölçekte çok değerli bir ihracat kaynağı. Ancak, ihracatı gerçekleştirmek adına belirli testlerin yapılması gerekiyor. Bu süreçte, akreditasyona sahip laboratuvarımızla, elde edilen akrep zehirlerinin standartlarının kontrol edilmesini sağlayacağız” dedi.
Akrep zehrinin kanser tedavisinde henüz onaylanmadığının altını çizen Sezen, “Preklinik aşamalarda birçok çalışma mevcut fakat henüz akrep zehri veya bileşenlerinin kanser tedavisinde kullanımı onaylanmadı. Klinik araştırmalar sürüyor ancak sonuçların paylaşılmasının ardından daha somut bilgiler verebiliriz” diye konuştu.
Sezen, mevcut projelerin bir diğer boyutunda ise preklinik araştırmaların gerçekleştireleceğine dikkat çekti. “Akrep zehrinin uluslararası standartlarda ihraç edilmesi için gereken analizleri yapacağız. Sonuçlar olumlu olursa, daha ileri seviyede araştırmalar yapılacak” dedi.
Son olarak, akrep zehrinin elde edilme zorluğuna vurgu yapan Sezen, “Bir seferde bir akrepten yalnızca birkaç damla zehir alınabiliyor ve ayda en fazla bir kez sağım yapılabiliyor. Dolayısıyla, bu değerli ürünün yeterince temin edilmesi için binlerce akrepten onulması gerekiyor” şeklinde konuştu.
