Nöbetçi Eczaneler
Türkiye’nin elektrik enerjisi kurulu gücünün 2024 yılı itibarıyla 115 bin MW’ı geçmesi beklenirken, bu güç içinde jeotermal enerji santrallerinin katkısı 1728 MW olarak kaydedildi. 2010 ile 2020 yılları arasında Türkiye, jeotermal enerji alanındaki kurulu gücünü 15 MW’dan 1500 MW üzerine çıkarırken, bu süreçte Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizması’nın (YEKDEM) belirleyici rol oynadığı belirtiliyor. Ancak, yurt genelindeki jeotermal yatırımlar için YEKDEM’den faydalanmanın 31 Aralık 2030 tarihine kadar santrallerin devreye girmesini gerektirmesi, sektörün yatırımcıları arasında ciddi bir belirsizlik yaratıyor.
**31 Aralık 2030 Engeli**
Jeotermal Enerji Derneği (JED) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kındap, YEKDEM ile ilgili mevcut süreci değerlendirdiği açıklamasında, 1 Mayıs 2023 tarihli resmi düzenleme ile 2030 yılına kadar YEK Belgesi alacak yenilenebilir enerji tesisleri için yeni destek mekanizmasının devreye gireceğini aktardı. Ancak Kındap, bu durumun jeotermal yatırımlarına büyük engel teşkil ettiğini ifade etti.
Jeotermal enerjinin diğer yenilenebilir kaynaklardan farklılıkları olduğuna dikkat çeken Kındap, “Başlatılan ‘Üçüncü YEKDEM’ dönemi ile jeotermal teşvik süresi 10 yıldan 15 yıla uzatıldı. Ancak santrallerin YEKDEM’den yararlanması için 31 Aralık 2030’a kadar faaliyete geçmesi gerekiyor. Yatırımcılarımızın, lisans, ruhsat, arazi alımı ve santral inşası gibi uzun prosedürleri en iyi ihtimalle beş yılda tamamlayabildiğini unutmamak lazım. Birçok şirket jeotermal yatırımına ilgi gösteriyor, ancak 2030 tarihinin yaklaşması, bu yatırımların askıya alınma riskini beraberinde getiriyor. Mevcut yasalar gereği, bugün jeotermale yatırım yapma kararı alan yatırımcıların YEKDEM kapsamına girmesi zor görünüyor.” dedi.
**2025’te YEKDEM Dışında Yüzde 36**
Kındap, sektördeki mevcut durumu yetkililere aktardıklarını ve yıllık yükümlülüklerini yerine getirerek destek sisteminden ayrılan santrallerin yerini alacak yeni yatırımların acilen devreye alınması gerektiğinin altını çizdi. Türkiye’nin “2053 Net Sıfır” hedefi doğrultusunda jeotermalin kritik bir rol üstlendiğini vurgulayan Kındap, 2024 yılında 163 MW’lik jeotermal santralin YEKDEM dışına çıkacağını ve bu yıl 115 MW’lık başka bir gücün de aynı durumda olacağını ifade etti.
**YEKDEM Kapsamında Daha Fazla Yatırım Gerek**
Son olarak, Türkiye’nin jeotermal enerji alanındaki performansı ile ilgili görüşlerini paylaşarak, “Dünyada dördüncü, Avrupa’da ise ilk sıradaki konumumuzu korumamız kritik. Ancak son üç yılda gelen kurulu güç artışı minimaldir. Sektörümüz tekrar yatırıma yönelmek istiyor; yatırımların azalması gibi risklerle karşı karşıyayız. Düşük proje stokuna rağmen jeotermal, kısa sürede üretilebilecek bir enerji kaynağı değil. Kaynağın keşfi, sondaj süreçleri, analiz ve yatırım kararı alma süreci en az beş yıl alıyor.” diye belirtti.