Hitit Üniversitesi’nde Tarih Konferansı Gerçekleşti
Hitit Üniversitesi, tarihine ışık tutan önemli bir konferansa ev sahipliği yaptı. “Meşrutiyetten Cumhuriyete İdari Tarihimizin Gelişim Süreci” başlıklı etkinlik, Ethem Erkoç Konferans Salonu’nda kalabalık bir dinleyici kitlesi ile gerçekleştirildi. Konferansın konuşmacısı olan İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gökhan Kaya, Osmanlı İmparatorluğu’ndan Cumhuriyet dönemine kadar süregelen idari yapı üzerine önemli bilgiler sundu.
Osmanlı İmparatorluğu’nun Karşılaştığı Zorluklar
Doç. Dr. Gökhan Kaya, Osmanlı İmparatorluğu’nun idari dönüşümünü etkileyen üç ana sorunun varlığına dikkat çekti. Bunların ilki, Rusya’nın Avrasya’daki yükselişi oldu. Kaya, “Rusya’nın Osmanlı İmparatorluğu’na ve ardından Türkiye Cumhuriyeti’ne bir tehdit oluşturmaya başlaması, 1760’lardan 1950’lere kadar devam etti. Güçlü Rus ordusu, Osmanlı toprakları için ciddi bir savunma problemi teşkil ediyordu,” ifadelerini kullandı. Mısır’ın işgali ve Kırım’ın ilhakının, imparatorluk içinde alarm zilleri çaldığını belirtti.
Milliyetçi Hareketlerin Etkisi
Fransız Devrimi’nin yansımasıyla ortaya çıkan milliyetçilik konusuna da değinen Kaya, “19. yüzyılın başlarından Birinci Dünya Savaşı’na kadar, Osmanlı İmparatorluğu, önce gayrimüslim toplulukların ardından da Müslüman grupların özerklik talepleri ve bağımsızlık mücadelesi veren birçok milliyetçi hareketle karşı karşıya kaldı,” diye belirtti. Osmanlı’nın bu zorluklarla nasıl başa çıktığının altını çizen Kaya, “İdari yapının sürdürülebilirliği, bu sorunların başına geçebilmekle mümkün oldu,” şeklinde konuştu.
Ekonomik Sorunların Rolü
Osmanlı İmparatorluğu’nun karşı karşıya kaldığı birtakım ekonomik sorunların da idari yapıyı etkilediğini ifade eden Kaya, “18. yüzyıla gelindiğinde, Osmanlı’nın en büyük sorunlarından biri vergi toplama konusunda yaşadığı zayıflıktır. İmparatorluk hazinesinin gelirleri, 18. yüzyıl sonunda, 16. yüzyılın ortalarındaki seviyeye gerilemişti. Toplam vergi gelirlerinin Gayri Safi Yurtiçi Hasıla içindeki oranı ise yüzde 3 civarındaydı ki bu kabul edilemez bir durumdu,” diye ekledi. Ekonomik krizin, Osmanlı’nın zayıflığını daha da artırdığını vurguladı. Konferans, üniversite öğrencileri ve akademisyenlerin yoğun katılımıyla büyük bir ilgi gördü.
