Türkiye’de Gıda Zehirlenmesi Vakalarındaki Artış Üzerine Değerlendirmeler
Son dönemde Türkiye’de meydana gelen gıda zehirlenmesi olayları, hem üretim hem de tüketim aşamalarındaki hijyenik önlemleri yeniden öne çıkardı. Gıda Yüksek Mühendisi Dr. Öğr. Üyesi Eda Şensu Demir, bu artışın arka planındaki riskler konusunda önemli bilgiler paylaştı.
### Hijyen Eksiklikleri Başlıca Sebep
Şensu Demir, gıda zehirlenmesi vakalarında görülen artışın temel nedenlerinden birinin hijyen eksikliğinden kaynaklandığını ifade etti. “Uygunsuz gıda saklama koşulları ve denetim eksiklikleri, gıda zehirlenmelerinin yükselmesine katkıda bulunuyor. Özellikle gıdaların 5-63 derece arasındaki ‘tehlikeli sıcaklık bölgesi’nde uzun süre bekletilmesi, bakterilerin hızlıca çoğalmasına yol açıyor” dedi.
### Sokak Gıdaları ve Açıkta Satılan Ürünler
Özellikle yaz aylarında açıkta satılan yiyeceklerin, kontrolsüz koşullar altında ciddi riskler oluşturduğuna dikkat çeken Şensu Demir, “Yoğun talep gören tavuk döner gibi ürünlerin iç sıcaklığı yeterli seviyeye ulaşamadığında, mayonezli mezeler gibi yan ürünler saatlerce dışarıda tutulduğunda patojenler için uygun bir ortam sağlıyor” şeklinde konuştu. Ayrıca, kirli sulardan toplanan kabuklu deniz ürünlerinin ağır metal riskleri taşıdığını belirtti.
### Evdeki Basit Hatalar
Tüketicilerin evde yaptığı basit hataların da zehirlenmelere zemin hazırladığını belirten Şensu Demir, “Pişirilmiş yemeklerin 2 saatten uzun süre oda sıcaklığında bekletilmesi veya donmuş ürünlerin tezgahta çözülmesi gibi hata ve yanlış uygulamalar, gıda güvenliği açısından tehlikeli durumlardır” ifadelerini kullandı.
### İşletmelerde HACCP Uygulaması
Gıda güvenliğinin önemini vurgulayan Şensu Demir, “Restoran ve yemekhaneler, HACCP sistemi doğrultusunda çalışmalıyız. Gıda ürünlerinin kabulünden pişirme sıcaklıklarının kontrolüne kadar her adımın doğru yapılmasının kaydedilmesi gerekiyor” dedi.
### Son Tüketim Tarihinin Önemi
Raf ömrü ile ilgili yanlış algılara da değinen Şensu Demir, soğuk zincirin kırıldığında gıda ürünlerinin kısa sürede tehlikeli hale gelebileceğini belirtti. “Ayrıca, şişmiş ambalajlar mikrobiyal aktivite veya toksin oluşumunu gösterir ve bu tür ürünler tüketilmemelidir” uyarısında bulundu.
### Küçük İşletmelerde Hijyen Sorunları
Küçük ölçekli işletmelerin hijyen standartlarını ihmal etme eğiliminde olduğunu söyleyen uzman, “Dar alanlarda çiğ ve pişmiş gıdaların ayrılmasının güçlüğü, yetersiz havalandırma ve hijyen eğitimi eksiklikleri, bu işletmeleri tehlikeye sokuyor” ifadelerini kullandı.
### Teşhis ve Hızlı Müdahale
Gıda zehirlenmesi şüphesinin varlığı halinde hızlı müdahalenin önemine değinen Şensu Demir, “Şüpheli gıda hemen izole edilmeli ve sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır” dedi.
### Üç Paydaşlı Bir Çözüm
Son olarak, Eda Şensu Demir güvenli gıdaya erişimin yalnızca bireyler, üreticiler ve devletin elbirliği ile sağlanabileceğine dikkat çekti. “Evde temizlik ve pişirme kurallarına uyulmalı, üreticiler HACCP uygulamalarını eksiksiz bir şekilde hayata geçirmeli, devlet ise denetimlerini artırmalıdır” şeklinde konuştu.
