Gıda Zehirlenmelerinde Artış: Uzmanlardan Tüketicilere ve İşletmelere Önemli Uyarılar

Gıda Zehirlenmeleri Hızla Artış Gösterdi

Gaziantep Özel Anka Hastanesi’nde görev yapan Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Nagihan Demir, son zamanlarda Türkiye genelinde gıda zehirlenmesi olaylarının kayda değer ölçüde arttığını duyurdu. İşletmelere ve vatandaşlara kritik uyarılarda bulunan Dr. Demir, kontaminasyon riskinin her aşamada mevcut olduğunu vurguladı.

Gıda Kontaminasyonu Tüm Aşamalarda Meydana Gelebilir

Dr. Demir, “Gıdaların çiftlikten sofraya kadar gıda kontaminasyonu çeşitli aşamalarda gerçekleşebilir. Üretim, işleme, dağıtım ve hazırlama aşamalarının herhangi birinde gıdalar bulaşabilir. İlk aşamada tekil vakalar genellikle fark edilmiyor, ancak aynı ürünü tüketen birkaç bireyde benzer şikayetler ortaya çıkınca salgın durumu anlam kazanıyor” dedi.

Pandemi döneminde uygulanan sıkı hijyen önlemlerinin gıda zehirlenmelerinde bir azalma sağladığını aktaran Dr. Demir, “Ancak bu önlemlerin bırakılması ve toplu yemek alanlarının artmasıyla gıda kaynaklı enfeksiyonlar, özellikle deniz ürünlerinden kaynaklanan zehirlenmelerde bir artış oldu” ifadesinde bulundu.

Dikkat Edilmesi Gereken Tehlikeler

Dr. Demir, bu tür zehirlenmelere yol açabilecek çeşitli etkenleri sıraladı: “Norovirüs, Hepatit A/E, Salmonella, Listeria, Staphylococcus aureus toksinleri ve Botulinum toksini, bunların yanı sıra mantar zehirlenmeleri, tarım ilacı kalıntıları ve ağır metaller de önemli riskler arasında.”

Özellikle Botulizm riski hakkında uyarıda bulunan Dr. Demir, “Şişmiş konserveler kesinlikle kullanılmamalıdır. Botulinum toksini çok küçük dozlarda dahi ölümcül etkiye sahip olabilir. Gıda zehirlenmesi hafif bulgulardan hayati tehlike oluşturacak duruma kadar geniş bir aralıkta gözlemlenebilir. Başlıca belirtiler arasında bulantı, kusma, sulu veya kanlı ishal, karnın ağrıması ve ateş bulunmaktadır. Çocuklar, gebeler, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf bireyler, bu durumların daha ağır seyredebileceği gruplardır” dedi.

Zehirlenme Durumunda Ne Yapılmalı?

Gıda zehirlenmesine dair herhangi bir şüphe durumunda en önemli adımın iyi bir öykü almak olduğunu belirten Dr. Demir, “Eğer aynı ürünü tüketen iki veya daha fazla kişide benzer belirtiler ortaya çıkıyorsa, mutlaka bir salgın olasılığı göz önünde bulundurulmalıdır. Gıda örnekleri hastanelerde alınmaz, tanı hastadan alınan dışkı, kan veya kusmuk örnekleriyle konur. Gıda örneği alma yetkisi yalnızca İl ve İlçe Tarım ve Orman Müdürlüklerine aittir” şeklinde konuştu.

Gıda Zehirlenmeleri İçin Tedavi Yöntemleri

Dr. Demir, gıda zehirlenmeleri durumunda genelde destek tedavisinin yeterli olduğunu belirtti. “Kusma ve ishal durumunda sıvı kaybı hızlı bir şekilde telafi edilmelidir. Ağır vakalarda intravenöz sıvı ve antibiyotik tedavisi gerekebilir. Ayrıca mantar, ağır metal ve pestisit kaynaklı zehirlenmelerde etken maddeye uygun antidot uygulanmalıdır,” dedi.

Zehirlenmeleri önlemeye yönelik alınması gereken önlemleri de hatırlatan Dr. Demir, “Çiğ ve pişmiş gıdaların ayrı tutulmasına dikkat edilmeli. Çiğ et, tavuk ve balıkla temas eden yüzeyler derhal temizlenmeli. Mutfak bezleri ve süngerler düzenli aralıklarla değiştirilmelidir. Pastörize edilmemiş süt ve çatlak yumurtalardan kaçınılmalı, sebze ve meyveler iyice yıkanmalıdır. Pişmiş gıdalar tekrar ısıtılırken en az 74°C’ye ulaşması sağlanmalı ve şişkin konserve ile paketler asla tüketilmemelidir. Ayrıca, son kullanma tarihlerinin kontrolü de ihmal edilmemelidir,” ifadelerini kullandı.