Gaziantep’te Kutnu Kumaşı Ustalığı, Geçmişten Günümüze Taşınıyor

Gaziantep’te, yüzyıllardır süregelen bir gelenek olan kutnu kumaşı, usta zanaatkarların ellerinde yaşamaya devam ediyor. 4. kuşaktan kumaş ustası Abdulkadir Mekki (65), 5 yaşında başlamış olduğu bu zanaatı büyük bir azimle sürdürmekte. Mekki, geçtiğimiz yıl Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından “Yaşayan İnsan Hazineleri Ödülü” ile onurlandırıldı ve ödülünü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan aldı.

Mekki, kutnu kumaşının yalnızca bir tekstil ürünü olmaktan öte, bir milletin tarihini yansıtan önemli bir sembol olduğunu belirterek, Selçuklular ve Osmanlı dönemine dayanan bu sanatın artık son temsilcilerinin sayısının giderek azaldığını ifade etti. Ayrıca, mesleğin geleceği için destek beklediklerini dile getirdi.

Kutnu kumaşının kökeni hakkında bilgi veren Mekki, bu kumaşın çözgüsünün ipek, atkısının ise pamuk olduğunu belirttikten sonra, geçmişte bu işin Anadolu’da ve özellikle Gaziantep’te kadınlar tarafından evlerde yapıldığını vurguladı. Kumaş üretimi, işin çeşitli aşamalarıyla beraber yapılmakta ve her bir aşama uzmanlık gerektirmekte. Mekki, Gaziantep’te bu ustalığı sürdüren sayılı kişi kaldığını ve geçmişte bu işi icra eden takakçıların kalmadığını ifade etti.

Osmanlı padişahlarının kullandığı kutnu kumaşı, Selçuklular döneminde “Navra” olarak adlandırıldığını ve Bursa ile Buldan’da da kısa bir süre dokunmuş olduğunu dile getiren Mekki, Gaziantep, Halep ve Kilis’teki ustaların bu geleneği devam ettirdiğini söyledi. Ayrıca, kutnu kumaşının pek çok alanda kullanıldığını, gelinliklerden misafirlik kumaşlarına kadar geniş bir yelpazeye sahip olduğunu aktardı.

Mekki, bu mesleğin yok olma riskiyle karşı karşıya olduğunu, Gaziantep’te bu işi hakkıyla yapan ustaların sayısının beşten fazla olmadığını da sözlerine ekledi. Mesleğin eğitim sistemine dahil edilmesi gerektiğini belirten Mekki, devlet destekleriyle bu geleneğin yaşatılabileceğini ve geçmişle geleceği birleştirebileceklerini ifade etti.

Son olarak kutnu kumaşlarının fiyatlarına değinen Mekki, kalitelerine göre değişen fiyat aralıklarını aktardı. Günümüzde bu kumaşların maliyetinin artış göstermesi nedeniyle fiyatlarının 250 TL’den başlayıp, 2 bin 500 TL’ye kadar ulaşabildiğini söyledi.