Eğirdir’de Tıbbi Sülük Üretimi Hız Kazanıyor
Isparta’nın Eğirdir ilçesinde bulunan Eğirdir Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü, Türkiye’nin kamuya ait ilk tıbbi sülük üretim merkezi olarak sağlık sektörüne önemli katkılarda bulunuyor. Su Ürünleri Yüksek Mühendisi Mehmet Pazar, enstitüde yılda yaklaşık 20 bin tıbbi sülük üretiminin gerçekleştirildiğini ifade ederek, “Merkezimizde tıbbi sülük popülasyonlarını inceleyen araştırmalar yürütülmekte, ayrıca sektörün talep ettiği steril sülük üretimi yapılmaktadır” şeklinde konuştu.
Enstitü Çalışmaları ve Hedefleri
1987 yılında Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından kurulan Eğirdir Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü (SAREM), iç sularda 21 ilde balık, kerevit, tıbbi sülük ve su kirliliği konularında çalışmalar yaparak teknik destek sağlıyor. Yaklaşık 15 yıldır Hirudo verbana türü tıbbi sülük yetiştiriliyor. Enstitü, üniversitelerle iş birliği yaparak yılda 20 bin sülük üretimi gerçekleştiriyor. Üretilen bu sülükler, kontrollü ve steril ortamlarda yetiştirilerek bilimsel araştırmalarda ve tıbbi uygulamalarda kullanılıyor.
Tıbbi Sülük Araştırma ve Üretim Merkezi’nin Önemi
SAREM bünyesinde 2000’li yılların başında başlatılan popülasyon araştırmaları sonucunda 2021 yılında kurulan Tıbbi Sülük Araştırma ve Üretim Merkezi, Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan yetiştiricilik izni alarak faaliyete geçmiştir. Merkezde biyoloji, genetik ve hastalıklar üzerine araştırmalar yürütülerek tıbbi sülüklerin yetiştirilmesi hedefleniyor.
Pazar, “Enstitümüz, Eğirdir gölümüze yönelik projeler geliştirmekte ve balıkçılıkla ilgili çeşitli çalışmalar yürütmektedir. 2000’li yılların başında başlayan tıbbi sülük çalışmalarımız, 2021 yılı itibarıyla daha organize bir hale gelmiş ve resmi bir merkez oluşturulmuştur. Merkezimizde yılda yaklaşık 20 bin adet tıbbi sülük yetiştirilmektedir” diye belirtti.
Sektöre Yönelik Katkılar ve Araştırmalar
Tıbbi sülük popülasyonlarının korunması için yapılan araştırmalarda, üretilen sülüklerin bir kısmı perakende satışa sunuluyor. Pazar, “Amacımız, tıbbi sülük popülasyonlarının durumu üzerine sürekli izlemeler yaparak azalma nedenlerini araştırmak ve sektörle iş birliği içinde gelişim sağlamak” ifadesini kullandı. Ayrıca, üniversitelerle ortak yürütülen AR-GE projelerine de dikkat çekildi.
Uluslararası Katılımlı Tıbbi Sülük Çalıştayı
SAREM, 15-16 Nisan 2025 tarihlerinde Isparta’da Uluslararası Katılımlı Tıbbi Sülük Çalıştayı’nı gerçekleştirdi. Bu etkinliğe Türkiye’nin yanı sıra yurtdışından da çeşitli katılımcılar yer aldı. Çalıştayda sülük biyolojisi, yetiştirme teknikleri ve ticaretle ilgili mevzuatlar ele alındı.
Dünya Genelinde Sülük Türleri ve Uygulama Yönetmelikleri
Dünya genelinde 800’den fazla sülük türü bulunurken, bunlardan yalnızca 15’inin tıbbi amaçlarla kullanıldığı biliniyor. Türkiye’de Hirudo verbana ve Hirudo suliki türleri mevcuttur. 2014 yılında yayımlanan Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Yönetmeliği ile sülük tedavisinin belirli şartlar altında gerçekleştirilmesi sağlanmaktadır. Ülkemizde tıbbi sülük avcılığına kota koyulmuşken, yetiştiricilik faaliyetleri ise bakanlık onayı ile sürdürülmektedir.
