“Dr. Özlem Delal Abanoz: Uyuşturucu ve Bağımlılık Haberciliğinde Kullanılan Negatif Dil Tedaviye Engel Oluyor”

Haberlerde Olumsuz Dil Bağımlıları Tedavi Olmaktan Uzaklaştırıyor

Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü’nden Arş. Gör. Dr. Özlem Delal Abanoz, medya tarafından kullanılan dilin bağımlı bireylerin tedavi almasını zorlaştırdığını ifade etti.

Samsun Sağlık İl Müdürlüğü ile Ondokuz Mayıs Üniversitesi ve Samsun 19 Mayıs Gazeteciler Cemiyeti’nin iş birliği çerçevesinde, basın mensuplarına yönelik “Bağımlılıkla Mücadelede Basının Rolü” konulu bir etkinlik gerçekleştirildi. Birçok gazetecinin katılım sağladığı bu programda, Arş. Gör. Dr. Özlem Delal Abanoz, bağımlılık ve uyuşturucu ile ilgili habercilikte yapılan hatalar ve izlenmesi gereken yollar hakkında bir sunum yaptı.

Olumsuz Dil, Bağımlıların Tedaviye Ulaşmasını Zorlaştırıyor

Arş. Gör. Dr. Abanoz, medyada kullanılan olumsuz ifadelerin, diğer bağımlıların tedavi sürecine girmeleri konusunda çekimser kalmalarına sebep olduğunu belirtti. “Bağımlılık konusundaki haberlerin diline dikkat etmek şart. Bu dil, toplumda algıyı şekillendiriyor. Kullanılan terimler damgalayıcı ve ayrıştırıcı olabiliyor, bu da bireylerin mücadele etmesini zorlaştırıyor. Örneğin, ‘uyuşturucu bağımlısı’ yerine ‘madde kullanımı bozukluğu olan kişi’ demek çok daha uygundur. Bazı ifadeler, insanların yardım arama isteğini engelleyebilir,” dedi.

Ayrıca, Abanoz, haberlerin çoğunlukla sansasyonel bir bakış açısıyla yapıldığını, bu durumun da tedavi arayanların sayısını azalttığını vurguladı. “Tıklanma kaygısı nedeniyle yapılan yanlış haber dili, bireylerin damgalanmasına ve yargılanmaktan korkarak tedavi aramaktan kaçınmalarına neden oluyor,” dedi. Özellikle kadınların, toplumsal rollerinden dolayı daha fazla yargılandığını da ifade etti.

Bağımlılık Tedavi Edilebilir Bir Hastalıktır

Bağımlılığın tedavi edilebilir bir hastalık olduğuna dikkat çeken Dr. Abanoz, “Haber dilinin birleştirici olması gerekmekte. Bağımlılık genellikle suçla bir arada anılıyor. Bu algının kırılması gerektiğini düşünüyorum. Bağımlılığın birçok sebebi var ve bunlar kişisel eksiklik değil, tedavi gerektiren sağlık sorunlarıdır,” dedi.

Medyanın, bağımlılık ile ilgili haberlerinde sağlık yanını öne çıkarması gerektiğinin altını çizen Abanoz, “Bağımlılığı bir hastalık olarak kabul etmek ve toplumun bu konuda bilgilendirilmesi için alanında uzman kaynakların haberlerde yer alması gerekmektedir,” şeklinde konuştu.

Tedavi Yöntemleri ve Kaynaklarını Haberlere Dahil Etmeliyiz

Abanoz, bağımlılıkla ilgili haberlerde yalnızca suç unsurlarına odaklanmak yerine tedavi yöntemleri ve rehber kaynakların da belirtilmesi gerektiğini vurguladı. “Bağımlılık bireysel bir sorun değil, toplumun genelini etkileyen bir durumdur. Bu nedenle, basın mensupları olarak dilimizi yeniden şekillendirip, tedaviye yönlendiren mesajlar vermemiz önemlidir,” ifadelerini kullandı.

Kötü örneklerin medyadaki etkisine dikkat çeken Abanoz, sıkça karşılaşılan “tedavi şansı düşük” gibi cümlelerin yanıltıcı olduğunu ve bunun gibi olumsuz ifadelerin azaltılması gerektiğini söyledi. Tedavi edilebilir bir hastalık olan bağımlılığın, topluma tekrar kazandırılması gerektiğinin altını çizen Dr. Abanoz, Yeşilay ve 191 Uyuşturucu Hattı gibi kaynakların da kitle iletişimiyle vurgulanması gerektiğini dile getirdi.

Etkinlikte ayrıca, İl Sağlık Müdürlüğü Halk Sağlığı Hizmetleri Başkanı Dr. Hatice Öz ve Samsun 19 Mayıs Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Yusuf Ziya Çakır, katılımcılara teşekkür ederek, bağımlılıkla mücadelede medya ve toplumun rolünü vurguladı.