Nöbetçi Eczaneler
Bursa ve Konya Ovasındaki Düşey Çökme Tehlikesi: Uzmanlar Uyarıyor
Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Harita Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu, Avrupa Uzay Ajansı’nın Sentinel uydularından sağlanan veriler ışığında yaptığı araştırmada, Bursa Ovası’nın her yıl ortalama 6 santimetrelik düşey çökme yaşadığını kaydetti. Benzer çökmelerin Konya Ovası’nda da meydana geldiğini belirten Kutoğlu, bu durumun uzun yıllar boyunca devam etmesi halinde ciddi yapısal riskler oluşturabileceği konusunda uyarıda bulundu. Bu nedenle, kent planlamalarında bu durumun göz önünde bulundurulması gerektiğini vurguladı.
Sentinel Uyduları ile Yer Hareketlerinin İzlenmesi
Prof. Dr. Kutoğlu, Avrupa Uzay Ajansı’na ait Sentinel uydularının yeryüzündeki hareketleri sürekli takip edebilme imkanı sunduğunu ifade etti. Elde edilen verilerin, İngiltere’deki Leeds Üniversitesi Deprem ve Volkan Araştırmaları Merkezi tarafından işlenerek akademisyenlerin erişimine açıldığını belirtti. Çalışmanın detaylarını paylaşan Kutoğlu, Konya ve Bursa bölgelerinde ciddi düşey deformasyonların tespit edildiğini açıkladı.
Bursa Ovası’nın Düşey Çökmeleri Hızla Devam Ediyor
Bursa’daki çökme durumunu özellikle vurgulayan Kutoğlu, Bursa ve Konya’nın benzer jeolojik yapıya sahip olduğunu söyledi. Her iki bölgenin de faylarla çevrili olduğunu ve geniş ova alanlarına sahip olduğunu belirten Kutoğlu, yeraltı suyu kullanımının yoğun olduğu bu bölgelerde önemli yüzey deformasyonlarının görüldüğünü ifade etti. Bursa Ovası’ndaki düşey hareketin yılda yaklaşık 6 santimetre kadar olduğu vurgulandı. Eğer bu süreç devam ederse, önümüzdeki 10 yıl boyunca toplam çökme miktarının 60 santimetreye ulaşabileceği belirtildi.
Uludağ’ın Yükselmesi Dikkat Çekiyor
Araştırmada dikkat çekici bir diğer bulgu ise Uludağ bölgesinin yıllık olarak ortalama 2 santimetre yükselmesi. Bursa Ovası’nın Uludağ’a uzandığını belirten Kutoğlu, bu yükselişin bölgenin jeolojik dinamikleri açısından önemli olduğunu sözlerine ekledi.
Konya Ovası’ndaki Çökmeler ve Obruk Riski
Konya Ovası’ndaki benzer çökme süreçlerini de aktaran Kutoğlu, burada yer yer 5 ile 10 santimetre arasında çökme görüldüğünü söyledi. Bu durumun tarımsal faaliyetlerle bağlantılı olduğunu belirten Kutoğlu, aynı zamanda yeraltı suyu kullanımının yanı sıra tektonik hareketlerin de bu durumun etkileyeni olduğunu kaydetti. Konya bölgesinde meydana gelen obrukların, su çekilmesine bağlı olarak sıkça gündeme geldiği hatırlatıldı.
Bursa’da Yapısal Hasar Tehlikesi
Bursa’da obruk oluşumlarının daha az gündemde olduğunu ancak yapısal hasar riskinin önemli boyutlarda mevcut olduğuna dikkat çeken Kutoğlu, binaların oturduğu zeminlerde farklı deformasyonların meydana gelebileceğine işaret etti. Eğer bu deformasyonlar yapısal sistemlere sıçrarsa, çatlaklar ve diğer hasar türlerinin ortaya çıkabileceği uyarısında bulundu. Ayrıca, yer kabuğundaki zorlanmaların artacağına da değinerek, farklı jeolojik risklerin meydana gelebileceğine dikkat çekti.