Almanya ve Avrupa Üçlüsünden İran’a Yaptırım Uyarısı
Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephul, İngiltere Dışişleri Bakanı Yvette Cooper ve Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ile buluşarak İran’a yönelik Birleşmiş Milletler yaptırımlarını aktif hale getirme konusunda “snapback” mekanizmasını değerlendirdi. Wadephul, “İran’ın nükleer silah edinmesi, Körfez bölgesinde yeni bir silahlanma yarışını tetikleyebilir. Bu durumu engellemeliyiz” şeklinde konuştu.
Diplomatik Temaslar Artıyor
Avrupa Üçlüsü (E3) olarak bilinen Almanya, İngiltere ve Fransa, İran’ın nükleer programı nedeniyle Birleşmiş Milletler yaptırımlarını tekrar hayata geçirme kararı aldı. Bu gelişme, 28 Ağustos’ta alındı ve o tarihten itibaren İran ile Batı ülkeleri arasında yoğun diplomatik görüşmeler başladı. Johann Wadephul, Federal Meclis’teki bütçe görüşmelerinde, İngiltere ve Fransa’nın dışişleri bakanlarıyla gerçekleştirdikleri toplantının ardından Arakçi ile de görüştüklerini açıkladı. Ayrıca Avrupa Birliği Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas da bu toplantıya katıldı. Wadephul, “İngiltere, Fransa ve Almanya olarak, İran’ın nükleer silahlara sahip olmasını engellemekle yükümlüyüz. Bu, bölgenin ve İsrail’in güvenliği açısından büyük önem taşımaktadır. Bu doğrultuda Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi ile işbirliği yapıyoruz” ifadelerini kullandı.
İran’ın Nükleer Programı Tehdit Oluşturuyor
Wadephul, Almanya Hükümetinin İran’dan güven artırıcı önlemler beklediğini, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın denetimlerine izin vermesinin önemine değinerek, “Nükleer silah elde etme konusunda İran’ın durumu açık bir tehdittir. Körfez bölgesinde yeni bir silahlanma sürecinin başlamasını önlemek için her türlü tedbiri almalıyız” dedi.
AB Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ise, İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi’ye, uzun vadeli diplomatik çabalarının sürdürülmesi gerektiğini iletti. Üç bakan ve Kallas, İran’ın somut adımlar atmaması durumunda yaptırımların tekrar uygulanacağı konusunda kararlı olduklarını belirtti.
Geri Adım Mekanizması Harekete Geçti
Almanya, İngiltere ve Fransa, E3 olarak adlandırılan yapı içinde, 28 Ağustos’ta Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne İran’a uygulanan yaptırımların geri getirilmesi konusunda “snapback” mekanizmasını devreye soktuklarını açıkladı. Bu çerçevede, BM’nin İran üzerindeki yaptırımlarının 30 gün içinde yeniden yürürlüğe girme riski ortaya çıktı.
Yürürlüğe giren bu mekanizma, eğer İran nükleer anlaşmaya uymazsa diğer ülkelerin, uluslararası yaptırımları uygulamasına imkan tanıyor. İran, 2015 yılında İngiltere, Fransa, Almanya, Rusya, Çin ve ABD ile ortak bir nükleer anlaşma imzalamıştı. Anlaşmanın şartlarına göre, İran, yaptırımların hafifletilmesi karşılığında nükleer programını kısıtlama taahhüdünde bulunmuştu. ABD’nin 2018 yılında anlaşmadan çekilmesi ve yaptırımları yeniden yürürlüğe koyması, İran’ın nükleer taahhütlerine uymasını büyük ölçüde azaltmıştı.