Ağız Sağlığı ve Sistemik Hastalıklar Arasındaki Bağlantı
Ünlü Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Birkan Taha Özkan, ağız sağlığının yalnızca estetik bir unsur olmadığını, aynı zamanda genel sağlık açısından da son derece önemli olduğunu ifade etti. Özkan, “Diş kaybı ve yetersiz çiğneme, İrritabl Bağırsak Sendromu (IBS) gibi kronik bağırsak rahatsızlıklarına yol açabilmektedir. Bu risk, yüzde 103 oranında artış göstermektedir” dedi.
Diş Kaybının Sindirim Üzerindeki Etkileri
Özkan, ağız sağlığının ihmal edilmesinin IBS dahil birçok sindirim problemine yol açabileceğine dikkat çekti. Yeni araştırmalar, diş eksikliği ile bağırsak sağlığı arasında doğrudan bir bağlantı olduğuna işaret ediyor. “Ağız sağlığı estetikten öte, sistemik sağlık açısından büyük önem taşımaktadır. Diş kayıpları ve yetersiz çiğneme, IBS gibi sindirim sorunlarına sebep olabiliyor” şeklinde konuştu. Ekim 2024’te yayımlanan kapsamlı bir çalışmada, 1-2 diş kaybı yaşayan bireylerde IBS oranının yüzde 35, 3-5 diş kaybı olanlarda ise bu oranın yüzde 33 olduğu ortaya kondu.
Çiğneme İşlevinin Önemi
Özkan, “Sindirim süreci ağızda başlar” diyerek halk arasında yanlış bilinen bir kavramı düzeltti. Dişlerin mekanik sindirimdeki önemi ve tükürükte bulunan enzimlerin işlevi, mide ve bağırsaklara binen yükü azalttığını belirtti. Yetersiz çiğneme, bağırsak hareketlerini olumsuz etkileyerek IBS gibi ciddi rahatsızlıklara yol açabilir.
Protez Kullanıcıları İçin IBS Riski
Yapılan araştırmalar, diş protezi kullanan bireylerin IBS riskinin, doğal dişlere sahip olanlara göre yüzde 103 daha fazla olduğunu gösteriyor. “Protez dişler, doğal dişlere göre çiğneme kapasitesinde düşüklük yaşatır. Yeterince öğütülemeyen gıdalar, bağırsaklarda kabızlık sorununa zemin hazırlar. Özellikle tam protez kullanan kişilerde bu risk ciddi oranda artmaktadır” diyen Özkan, ağız sağlığının ihmal edilmesinin sindirim sistemi sorunlarına yol açabileceğine de dikkat çekti.
Diş Eksikliğinin Diğer Etkileri
Prof. Dr. Özkan, diş kaybının yalnızca çiğneme ile sınırlı kalmadığını, bağırsak düzenine ve yaşam kalitesine de olumsuz etkiler yaptığını vurguladı. “Reflü ve yetersiz çiğneme, mideyi aşırı asit üretmeye zorlayabilir. Kötü çiğnenmiş gıdalar, bağırsakta emilmeden atılabilir. Dişsiz bireyler, genellikle yumuşak ve karbonhidrat ağırlıklı yiyeceklere yönelir.” dedi. Ayrıca, diş eksikliğinin özgüveni azalttığı ve psikolojik sorunlara yol açabileceğini de sözlerine ekledi.
Son olarak, Özkan, diş kaybı yaşayan bireylerin geçici protezlerin yerine sabit protezler veya implant tedavileri ile etkili bir çiğneme fonksiyonu kazanması gerektiğini söyledi. “Diş eksikliğini yalnızca estetik bir problem olarak değil, sistemik etkileriyle birlikte değerlendirmeliyiz. İmplantlar ve sabit protezler ile doğru çiğneme sağlanmalıdır” ifadelerini kullandı.