Nöbetçi Eczaneler
Akdeniz Diyeti Alzheimer Riskini Yavaşlatıyor
Harvard ve MIT tarafından desteklenen araştırmalara göre, Akdeniz tipi beslenme, genetik yatkınlıkları olan bireylerde bile Alzheimer hastalığının gelişimini geciktiriyor. Beslenme ve Diyet Uzmanı Deniz Pirçek, “Antioksidanlar, vitaminler ve sağlıklı yağlar ile beyin sağlığını korumak mümkün” diyerek, Dünya Alzheimer Farkındalık Ayı çerçevesinde Akdeniz diyetinin beyin üzerindeki olumlu etkilerini ele aldı.
Akdeniz Beslenmesinin Temel Bileşenleri
Akdeniz diyeti, sebze, meyve, tam tahıllar, kuruyemişler, baklagiller, balık ve zeytinyağını içermektedir. Uzm. Dyt. Deniz Pirçek, “Diyetin içerisinde bulunan vitamin, mineral ve özellikle polifenol gibi antioksidanlar, beyin hücrelerini etkileyen oksidatif stresin önüne geçiyor. Bu da nöronların korunmasına ve beyin fonksiyonlarının devam etmesine yardımcı oluyor” dedi. Pirçek, “Polifenoller, oksidatif stres ve iltihaplanma gibi dejeneratif süreçlere karşı koruma sağlarken, yalnızca Alzheimer değil, aynı zamanda Parkinson ve diğer demans türlerine karşı da koruyucu bir işlev görüyor” şeklinde ekledi.
Bütüncül Bir Beslenme Modeli
Alzheimer ile beslenme ilişkisindeki araştırmalar, genellikle besin bileşenlerine yoğunlaşırken, Uzm. Dyt. Deniz Pirçek, esas dikkati çekenin Akdeniz diyetinin bütünsel yapısı olduğunu vurguladı. “Omega-3 yağ asitleri, antioksidanlar ve polifenoller bir araya gelerek beyin fonksiyonlarını güçlendiriyor. İnflamasyon, oksidatif stres, damar sorunları ve protein birikimi gibi Alzheimer’ın temel sebeplerini aynı anda hedef alıyor. Tek bir besin takviyesine odaklanmaktansa, Akdeniz diyetini bir yaşam tarzı olarak benimsemek daha etkili bir koruma sağlıyor” dedi.
Özel Gıda Gruplarının Önemi
Akdeniz mutfağının temel taşları olan zeytinyağı, ceviz ve balığın beyin sağlığı için büyük önem taşıdığını belirten Uzm. Dyt. Deniz Pirçek, “Zeytinyağı, bilişsel gerileme riskini azaltırken, ceviz omega-3 yağ asitleri, vitaminler ve mineraller açısından nöronların beslenmesine destek oluyor. Balık, yüksek kaliteli protein ve esansiyel yağ asitleri sayesinde hem kalp sağlığı hem de bilişsel fonksiyonlar için kritik bir rol oynuyor. Zeytinyağı, ceviz ve balığı soframızdan eksik etmemek, beyin sağlığı için atılacak temel ama etkili adımlardandır” ifadelerinde bulundu.
Genetik Yatkınlık ve Akdeniz Diyeti
Alzheimer hastalığında öne çıkan risk faktörlerinden biri olan APOE4 gen varyantına sahip bireylerde, hastalık oluşma olasılığı ciddi şekilde artıyor. Ancak son yıllardaki araştırmalar, bu yüksek riskli grup için bile Akdeniz diyetinin koruyucu etkiler sağladığını ortaya koyuyor. Uzm. Dyt. Deniz Pirçek, Harvard ve MIT işbirliğiyle gerçekleştirilen yaklaşık 30 yıllık bir çalışmaya atıfta bulunarak, “Alzheimer için yüksek genetik riske sahip bireylerde bile Akdeniz diyeti uygulanarak demans geliştirme olasılığı azalıyor ve bilişsel gerileme yavaşlıyor” şeklinde değerlendirmelerde bulundu.
Sağlıklı Bir Yaşam Tarzı Oluşturmak
Uzm. Dyt. Deniz Pirçek, “Akdeniz diyeti beyin sağlığı açısından önemli olsa da tek başına yeterli değil. Düzenli fiziksel aktiviteler, zihinsel egzersizler, kaliteli uyku, stres yönetimi ve sosyal ilişkiler de beyin fonksiyonlarının korunmasında belirleyici faktörlerdir” olduğunu vurguladı. “Sigara ve aşırı alkolden kaçınmanın yanı sıra, yeni bilgiler edinmek, bulmaca çözmek ya da satranç oynamak gibi zihinsel aktiviteler de beslenme kadar önemlidir” diye ekledi.
Günlük Yaşamda Akdeniz Diyeti Uygulamak
Modern yaşamda Akdeniz diyetine sadık kalabilmek için pratik öneriler sunan Uzm. Dyt. Deniz Pirçek, “Tabakların küçültülmesi, şekerli içecekler yerine maden suyu seçilmesi, aç karnına alışveriş yapmamak ve kaçamakların dengelenmesini öğrenmek, bu beslenme modelini günlük hayatın bir parçası haline getirebilir. Akdeniz diyetini bir diyet olarak değil, sürdürülebilir bir yaşam biçimi olarak görmek önemlidir” diye sözlerini tamamladı.