Kuma Gömülen Küp Peynirinin Geleneği Ağrı’da Yaşatılıyor
Ağrı’da yüzyıllardır süregelen ve kuşaktan kuşağa aktarılan geleneksel bir üretim yöntemi olan “küp peyniri,” yerel halkın peynirlerini uzun süreli koruma imkanı sağlıyor.
Bu gelenek, Patnos merkezine bağlı Aşağı Göçmez köyünde önemli bir yer tutarken, köy sakinleri yaz boyunca kendi besledikleri koyunların sütlerini değerlendirerek peynir yapıyorlar. Elde edilen bu peynirler, plastik bidonlarla depolanıyor ve ardından özel kumla kaplı mahzenlere gömülerek olgunlaşma sürecine bırakılıyor. Peynirlerin bu süreçteki olgunlaşma süresi ise üç ila altı ay arasında değişiyor.
Kışa Hazırlık: Küp Peynirin Uzun Süre Korunması
Kış aylarında kum içinde saklanan küp peynirleri, hem yerel hem de dışarıdan gelen talep üzerine tüketiliyor. Bu geleneksel yöntem sayesinde peynirler, üç yıla kadar bozulmadan saklanma özelliği taşıyor. Köy kadınları, sipariş üzerine hazırlayıp sundukları küp peynirleri için genellikle üç ay öncesinden sipariş alıyor ve fiyatları 250 ile 300 lira arasında değişiyor. Yüksek yağ içeriğine sahip peynirler ise biraz daha pahalıya satılıyor.
Serap Altay, küp peynirinin üretim süreciyle ilgili detaylar paylaşıyor. Altay, geleneksel yöntemlerin pratik ve ekonomik açıdan avantajlı olduğunu belirterek, peynirin suyu alındıktan sonra kum veya kül içine gömerek bozulmasını önlediklerini ifade ediyor: “Kum serin bir ortam sağladığı için peynirin yapısında olumsuz bir değişiklik olmuyor. Üç ila altı ay olgunlaşan peynirler, tamamlandıktan sonra iki ila üç yıl boyunca tüketilebiliyor.”
Organik Küp Peyniri: Doğal ve Sağlıklı Bir Tercih
Köy halkının sıkça tükettiği küp peyniri, fazla üretildiğinde satışa çıkarılıyor ve özel siparişlerle hazırlık yapılıyor. Altay, bu peynirin tamamen organik olduğunu belirtiyor; “Üretim sürecinde sadece köyde otlatılan hayvanların sütünü kullanıyoruz” diyor. Ayrıca peynirlerin kış dönemi boyunca rahatlıkla saklanabildiğini ve özel günlerde hediye olarak da tercih edildiğini ekliyor.
Peynir satışında önceden sipariş almanın önemine dikkat çeken Altay, ürünleri belirlenen süre içinde teslim ettiklerini belirterek, “Siparişleri bayramdan sonraya kadar göndermeyi planlıyoruz. Doğal yöntemlerle elde edilen sütle yapılan peynirlerimiz gerçekten organik” şeklinde konuşuyor.
KUMA GÖMÜLEREK OLGUNLAŞTIRILAN KÜP PEYNİRİ, ASIRLIK LEZZETİNİ KORUYOR
KUMA GÖMÜLEREK OLGUNLAŞTIRILAN KÜP PEYNİRİ, ASIRLIK LEZZETİNİ KORUYOR