Malatya Kayısısı, Avrupa Birliği Coğrafi İşaret Tescili ile Dünya Pazarındaki Yerini Koruyor

Malatya Kayısısı, Avrupa Birliği’nden Coğrafi İşaret Tescili Aldı

Avrupa Birliği (AB) bünyesindeki coğrafi işaret tescili almış ürün sayısı 42’ye yükseldi. Bu liste içerisinde üçüncü sırada yer alan Malatya kayısısı, yaşanan zirai don olayına rağmen dünya pazarındaki lezzetiyle dikkatleri üzerine çekmeye devam ediyor.

Kayısıdaki İhracat Düşüşü

Malatya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Ramazan Özcan, kuru meyve kategorisinde kayısının prestij ürünü olduğunu vurguladı. 12 Nisan’da tüm Türkiye’yi etkileyen zirai don olayının kayısı ihracatını azalttığını belirten Özcan, bu duruma rağmen aylık 3 bin ton ürünün tüketiciyle buluştuğunun altını çizdi.

2017 yılında coğrafi işaret belgesini alan kayısının, bu belge ile birlikte marka değerinin daha da arttığını ifade eden Özcan, “Malatya kayısısı; dünya genelinde yaş ve kuru kayısı üretim miktarı, kalite ve besin değeriyle marka değerini sürekli güçlendiriyor,” şeklinde konuştu.

Belgenin Önemi ve Kullanım Spesifikleri

Kayısının kalitesinin tartışmaya kapalı olduğunu belirten Özcan, AB coğrafi işaret belgesinin etkin kullanım noktasında istenen seviyeye henüz ulaşılamadığını dile getirdi. Özcan, “Coğrafi işaret belgeleri, ürünlerin değerini ve diğer bölgelerdeki ürünlerle karşılaştırılmasını korumak için çok önemlidir. Bu belge, yalnızca raflarda değil, aynı zamanda ürünlerin değerlerini artıracak bir güvence fonksiyonu üstleniyor. Belgenin etkisini artırmak için bu durumu sadece duvarda tutmak değil, raflarda daha koruyucu şartlar oluşturmak gerekir,” dedi.

Malatya’da sanayiciler ile ihracatçıların bu belgeye sahip çıkmaları gerektiğini vurgulayan Özcan, hızlı aksiyon almanın artık şart olduğunu belirtti. Başkan Özcan, “İlgili herkes üzerine düşeni yaparsa, coğrafi işaretli ürünlerin faydalarını daha fazla görebiliriz. Bunu bir belge olmanın ötesine taşımalıyız,” sözlerini ekledi.

Zirai Donu Takip Eden Fiyat Artışları ve İhracat Kaybı

Başkan Özcan, bu yıl nisan ayında meydana gelen zirai don olayının kayısı üzerine yarattığı ciddi etkilere de değindi. İhracat rakamlarının düştüğünü ifade eden Özcan, “Kayısımız son 150 yıl içinde benzeri bir krizle karşılaşmadı. Geçmişte dönemsel olarak kısmi zirai don yaşamıştık, fakat bu sefer yaşadığımız durum tüm Türkiye’yi etkiledi. Malatya kayısısı yüzde 100 zarar gördü. Ancak, 2024 yılına ait stoklarla, tüketiciye ulaşma çalışmalarımız sürüyor,” diye konuştu.

Bu don etkisiyle ihracat rakamlarının düşüş gösterdiğini belirten Özcan, “Fiyatlarda 12 Nisan krizi ile birlikte ani bir değişim yaşandı ve bunun etkilerini göreceğiz. Her ay ortalama 3 bin ton kayısının ihracatıyla, Malatya kayısısına olan talebin farkında olarak hareket ediyoruz,” ifadesini kullandı.

Malatya Kayısısının Dünya Pazarındaki Durumu

12 Nisan’ın etkilerinin iyi bir şekilde analiz edildiğini kaydeden Özcan, “Kısmî pazar kaybı yaşandığına dair konuşmalar var, fakat bu kayıpları telafi edeceğimizden eminiz. Malatya kayısısı dünya pazarında yerini korumada kararlı adımlar atıyor. 1 Ocak 2025’ten itibaren toplam 43 bin ton ihracat gerçekleştirdik ve bunun karşılığında 260 milyon dolardan fazla gelir elde ettik. Önceki yıllara baktığımızda, ihracat tonajında yaklaşık yüzde 50 oranında bir kayıp söz konusu. Yılı 50 bin ton ihracatla kapatmayı hedefliyoruz, ancak küçük dalgalanmalar yaşanabilir. 300 milyon dolar gibi bir ihracat geliri hedefimiz var ve 10 aylık ihracat verilerimiz beklediğimizin dışında şekillendi,” dedi.