Nöbetçi Eczaneler
Antalya Ticaret Borsası presinden Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi değerlendirmesi
Antalya Ticaret Borsası (ATB) ve Antalya Tarım Konseyi (ATAK) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Nisan ayına ait Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi (Tarım-GFE) verilerini analiz etti. Çandır, “Üreticilerimiz Nisan ayında hem aylık hem de yıllık bazda girdi maliyetleri yönünden zor bir durumda kaldılar” değerlendirmesini yaptı.
TÜİK verileri açıklandı
Bu ay itibarıyla TÜİK, Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi (Tarım-GFE) rakamlarını duyurdu. Verilerin ortaya koyduğu üzere, tarımsal girdi fiyatları Nisan 2023’te hem aylık hem de yıllık olarak artış gösterdi. Nisan ayı boyunca Tarım-GFE’nin aylık artışı yüzde 2,03, yıllık artışı ise yüzde 30,12 olarak kaydedildi. Aynı dönemde Tarımsal Üretici Fiyat Endeksi (Tarım-ÜFE) ise aylık yüzde 0,45 düşüş yaşadı. Çandır, bu durumun üreticiler üzerinde olumsuz etkiler yarattığını söyledi.
Büyük artışlar gözlemlendi
Çandır, Tarım-GFE’deki yüzde 2,03’lük artışın, 2015 yılından bu yana ölçülen Nisan ayı ortalaması olan yüzde 1,67’nin oldukça üzerinde olduğunu vurguladı. “Mart ayındaki yavaşlama, Nisan itibarıyla tekrar hızlandı” ifadelerini ekledi. Yıllık bazda açıklanan yüzde 30,12’lik artışın ise son on yılın Nisan ayları ortalaması olan 32,51’ün civarında seyrettiğini belirten Çandır, “Nisan ayındaki tarımsal girdi maliyetleri, 10 yıllık ortalamalara göre aylık olarak yüksek, yıllık olarak ise düşük bir artış göstermiştir” diye konuştu.
Fiyat değişim raporu
Nisan ayında Tarım-GFE’nin bileşenlerindeki değişiklikler de dikkat çekti. Mal ve hizmet fiyatları aylık bazda yüzde 2,13, yıllık bazda ise yüzde 29,65 arttı. Çandır, tohum fiyatlarının sabit kaldığını kaydederken, enerji maliyetlerinde yüzde 1,77, gübrede yüzde 1,61, ilaçta yüzde 1,01, veteriner hizmetlerinde yüzde 0,71 ve yem fiyatlarında ise yüzde 3,61’lik artış yaşandığını söyledi.
Üretici girdi maliyetleri ve etkileri
Çandır, yurt içi ve yurt dışı üretici enflasyonlarının tarım sektörünü doğrudan etkilediğini belirtirken, YD-ÜFE verilerinin de kayda değer artışlar gösterdiğini ifade etti. Mart ayında üretici fiyatındaki düşüşün ardından, Nisan ayındaki girdi maliyetleri artışı karşısında üreticilerin zarar ettiklerini belirtti. Üretici fiyatları ile girdi fiyatları arasındaki dengesizliğin sürdürülebilirlik açısından endişe verici olduğunu söyledi.
Enflasyon verileri
TÜİK’in açıkladığı verilere göre, Nisan ayında tüketici enflasyonu da yükselmeye devam etti. Aylık bazda yüzde 3,00, yıllık bazda ise yüzde 37,86 artış yaşandı. Tüketici gıda enflasyonu, Nisan’da aylık yüzde 2,01, yıllık yüzde 36,09 olarak kaydedilirken, işlenmemiş gıdada ise farklı oranlar görüldü. Çandır, bu durumun üretici ve tüketici arasındaki enflasyon farkını gözler önüne serdiğini vurguladı.