Nöbetçi Eczaneler
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Uyarısı: Riskler ve Önlemler
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi, Hastane Enfeksiyon Kontrol Kurulu Başkanı Doç. Dr. Gamze Kalın Ünüvar, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) ile ilgili önemli uyarılarda bulundu.
Doç. Dr. Ünüvar, KKKA’nın Bunyaviridae ailesine bağlı Nairovirus tarafından meydana gelen ciddi ve çoğu zaman ölümcül olan bir viral hemorajik hastalık olduğunu vurguladı. Bu hastalığın ilk kez 1944 yılında Kırım’da, 1956’da ise Kongo’da tanımlandığını belirten Ünüvar, KKKA virüsünün genellikle Hyalomma cinsi keneler aracılığıyla insanlara bulaştığını ifade etti. Kenelerin ısırması veya hasta hayvanların kan ve dokularıyla temasa geçilmesi sonucunda hastalığın yayıldığını anlatan doçent, sağlık çalışanlarının da enfekte bireylerin kan veya vücut sıvılarıyla temas etmeleri neticesinde risk altında olduklarını kaydetti.
KKKA Belirtileri ve Tanı İşlemleri
Hastalığın başlangıç belirtilerinin yüksek ateş, şiddetli baş ağrısı, halsizlik, kas ağrıları, kusma ve ishal gibi semptomlarla başladığını açıklayan Doç. Dr. Ünüvar, ilerleyen evrelerde burun kanaması, deri altı kanamaları ve diş eti kanamaları gibi ciddi hemorajik belirtilerin ortaya çıkabileceğini belirtti. Hastalığın kuluçka süresinin genellikle 1-3 gün sürdüğünü ancak bazı bulaş yollarına bağlı olarak bu sürenin 9 güne kadar çıkabileceğini de ekledi. Tanı konulmasında klinik belirtiler ile birlikte laboratuvar testlerinin kullanıldığını bildirdi.
Önleyici Tedbirler ve Destekleyici Tedavi
Doç. Dr. Gamze Kalın Ünüvar, KKKA’da erken tanının ve hastanın izole edilmesinin, destekleyici tedavi ile birlikte ölüm oranlarının azaltılmasında önemli rol oynadığını belirtti. Destekleyici tedavi verilmesinin yanı sıra, özgül antiviral tedaviler arasında ribavirin kullanıldığını ancak bu tedavinin etkinliğinin henüz tam olarak kanıtlanmadığını söyledi.
Hastalığın önlenmesinde en kritik önlemlerden birinin, kenelerle teması en aza indirmek olduğunu vurgulayan Ünüvar, kene kovucu maddelerin kullanılmasını ve hastaların izole edilmelerini tavsiye etti. Ayrıca sağlık çalışanlarının korunmasına yönelik standart enfeksiyon kontrol önlemlerinin titizlikle uygulanması gerektiğinin altını çizdi.
Riskli Alanlarda Dikkat Edilmesi Gerekenler
Doç. Dr. Kalın Ünüvar, tarla, bağ, bahçe, orman ve piknik alanları gibi kene açısından riskli alanlara giderken dikkat edilmesi gereken önlemleri belirtti. Açık renkli uzun kollu giysilerin tercih edilmesi, pantolon paçalarının çorap içine sokulması, böcek kovucu spreylerin kullanılması ve vücutta kene olup olmadığının düzenli olarak kontrol edilmesi gerekliliğine vurgu yaptı. Kenelerin mümkün olan en kısa sürede uygun yöntemlerle çıkarılmasının önemine dikkat çekti.
Sonuç olarak, KKKA’nın yüksek morbidite ve mortalite oranları ile önemli bir halk sağlığı tehdidi oluşturduğunu belirten Doç. Dr. Ünüvar, hastalık hakkında farkındalığın artırılmasının, erken tanı ve etkin koruyucu önlemlerin alınmasının kritik olduğunu açıkladı. Eğitim faaliyetlerinin de hastalığın kontrolünde vazgeçilmez bir unsur olduğunu sözlerine ekledi.
