Nöbetçi Eczaneler
Yurtdışında Yerleşik Pazaryerlerinin Türkiye Ekonomisine Etkileri Raporu
Elektronik Ticaret İşletmecileri Derneği (ETİD) ve Dogma Alares tarafından hazırlanan “Yurtdışında Yerleşik Pazaryerlerinin (YYP) Yerel E-Perakende Ekosistemine Etkileri” başlıklı rapor, Türkiye’deki yurt dışı yerleşik pazar yerlerinin işlem hacminin, 2024 yılı itibarıyla 43 milyar TL’ye ulaşacağını öngörüyor.
Kontrolsüz Büyüme Ekonomik Tehdit Oluşturuyor
Ancak yurt dışında yerleşik bu pazar yerlerinin kontrolsüz büyümesi, Türkiye’nin yerel perakende ekosistemini tehdit ederken, cari açık, istihdam gücü ve vergi gelirleri açısından da zorluklar yaratıyor. Raporda, YYP’nin türkiye’deki yıllık işlem hacminin 43 milyar TL’ye ulaştığı, fakat bu durumun yerli üretimde 280 milyar TL’ye kadar kayba neden olabileceği belirtiliyor. 2025 yılında toplam işlem hacminin 75 milyar TL’yi geçeceği tahmin ediliyor ki bu da yaklaşık 500 milyar TL’lik bir katma değer kaybına işaret ediyor.
KOBİ’ler ve İstihdam Sıkıntıları
Yerli işletmelerin yüzde 99,7’sini oluşturan KOBİ’ler, Türkiye’deki ihracatın yüzde 55’ini ve istihdamın yüzde 70’ini sağlıyor; ancak YYP, bu işletmelerin sürdürülebilirliğini tehdit ediyor. Özellikle tekstil gibi kritik sektörlerde yerli üreticiler zararlı etkilerle karşı karşıya kalıyor. YYP, ürün tedariği ve pazarlama süreçlerini Türkiye dışında yürütüyor; bu durum da istihdam, reklam ve diğer önemli kalemlerde büyük kayıplara neden oluyor.
Tüketici Güvenliği Sıkıntıları
YYP’nin, yüksek vergi oranları ve lisans yükümlülükleri gibi tarife ve denetimlerden muaf olması, yerel satıcılara karşı büyük bir haksız rekabet yaratıyor. Ayrıca bu platformlardan temin edilen ürünler, TAREKS gibi güvenlik sistemlerine tabi değil ve bu durum insan sağlığını tehdit eden maddelerin denetlenmeden evlere ulaşmasına neden oluyor. Yaşanan bu süreç, tüketici verilerinin korunması ve ekonomik bağımsızlık açısından da büyük riskler taşıyor.
Ekonomik Bağımsızlık ve Harekete Geçme Çağrısı
ETİD Başkanı Hakan Çevikoğlu, bu sorunun yalnızca ticari değil, aynı zamanda milli bir mesele olduğuna dikkat çekti. Çevikoğlu, YYP iş modellerinin ekonomik tehditler arasında yer aldığını vurgulayarak, gerektiğinde düzenlemeler yapılmadığı takdirde Türkiye’nin üretim kapasitesi ve dijital egemenliğini kaybetme riskiyle karşı karşıya kalacağını söyledi.
KOBİ’lerin Desteklenmesi ve Eşit Rekabet Koşulları
ETİD’in önerileri doğrultusunda, YYP’nin Türkiye’de faaliyet gösterebilmesi için vergi, denetim ve veri işlemede yerel pazar yerleriyle eşit koşullara tabi olmaları gerektiği ifade edildi. Tüketici güvenliğinin sağlanması adına gerekli önlemlerin alınması, YYP’nin gümrük süreçlerinin sıkılaştırılması gerekirken, yerli platformların ve KOBİ’lerin desteklenmesi gerektiği belirtildi. Türkiye, dijital egemenliğini korumak için tüm e-ticaret düzenlemelerine uyum sağlamalıdır.