Gümüşhane’de Kadim Gelenek: Nal Çakma
Gümüşhane’nin Tekke Beldesi’nde hayvancılıkla geçimini sürdüren üreticiler, köklerinden gelen “nal çakma” geleneğini imece usulüyle yaşatmayı sürdürüyor. Bu geleneksel uygulama, hayvanların sağlığını koruyarak hareket kabiliyetlerini artırmanın yanı sıra, süt ve et verimini de doğrudan etkileyerek bölge ekonomisine büyük katkı sağlıyor.
Geleneksel Nal Çakma İşlemi
Yaz aylarının gelmesiyle Türkmenli Mahallesi’nde, hayvancılıkla uğraşan üreticiler arasında bir telaş başlıyor. Zorlu coğrafyası ile bilinen bu bölgede, büyükbaş hayvan sahipleri, geçmişten gelen nal çakma geleneğini yaşatarak hayvanlarının sağlık ve verimliliğini artırmaya çalışıyor. Sabah erken saatlerde, hayvanların daha rahat hareket edebilmesi için nal çakma işlemi, geleneksel yöntemlerle gerçekleştiriliyor.
Hayvanlar, bağlanan halat yardımıyla yere yatırıldıktan sonra, ayakları bağlanarak tekniğiyle ustalıkla çalışmaya bắtlıyorlar. Nalbantlar, “yonacak” adı verilen aletlerle önce hayvanların tırnaklarını düzene sokuyor, ardından ise uygun boydaki nalları seçerek ayaklarına çakıyor. İşlem sırasında gerekirse kerpetenle fazlalıklar da kesiliyor.
İmece Ruhuyla Yapılan Nal Çakma
Erkekler tarafından gerçekleştirilen bu işlemler, kadınların hayvanları sakinleştirmek için yanında bekleyip onları sevmesiyle destekleniyor. Nal çakma işlemi, hayvanların kayalıklarda daha rahat hareket edebilmesi ve meradaki verimliliklerinin artması adına büyük önem taşıyor; bu sebeple yaz dönemi boyunca tekrarlanıyor.
Nal çakma işini yıllardır gönüllü olarak üstlenen İbrahim Eroğlu, “Burada Türkmen Beyleri bölgesinde ikamet ediyoruz. Sabah altıda kalkıp hayvanlarımıza bakım yapıyoruz. Hayvanların nallarını çakmamız, sert zeminlerde yürüyememeleri nedeniyle gerekiyor. Aksi takdirde, süt verimi düşer” diyor.
Nalbantlık Geleneği ve Zorluluklar
Eroğlu, bu işin atadan olduğunu belirterek, “Bir hayvanın ayaklarına nalları yaklaşık 25 dakikada çakıyoruz. En zor kısım tırnak yontma işlemi” ifadelerini kullanıyor.
Hayvan sahibi Remzi Alkan da, taşlık meralarda hayvanların ayaklarına nal çakmanın zaruriyetini vurgulayarak, “Eğer nal çakmazsak, inekler yürümekte zorluk çekiyor ve bu da süt verimini etkiliyor. Nalbant İbrahim, bu konuda bize büyük destek sağlıyor” diyor.
Sonuç olarak, Gümüşhane’de hayvanların ayaklarına nal bulmanın zor olduğunu ifade eden Alkan, “İhtiyaç duyduğumuz nalı dışarıdan temin etmeye çalışıyoruz. Bu işlemi hep birlikte imece usulü yapıyoruz” şeklinde açıklamalarını sürdürüyor. Bu kadim geleneğin yaşatılması, hem bölge insanı hem de hayvanların sağlığı için büyük bir öneme sahip.
KAYALIK MERALARDA HAYVANLARIN SAĞLIĞINI KORUYAN VE HAREKET KABİLİYETİNİ ARTIRAN BU KADİM YÖNTEM, SÜT VE ET VERİMİNİ DOĞRUDAN ETKİLEYEREK BÖLGE EKONOMİSİNE CAN VERİYOR.
GÜMÜŞHANE’NİN TEKKE BELDESİNDE HAYVANCILIKLA UĞRAŞAN VATANDAŞLAR, ATALARINDAN MİRAS KALAN “NAL ÇAKMA” GELENEĞİNİ İMECE USULÜYLE YAŞATIYOR.
GÜMÜŞHANE’NİN TEKKE BELDESİNDE HAYVANCILIKLA UĞRAŞAN VATANDAŞLAR, ATALARINDAN MİRAS KALAN “NAL ÇAKMA” GELENEĞİNİ İMECE USULÜYLE YAŞATIYOR.
BELDEYE BAĞLI TÜRKMENLİ MAHALLESİ’NDE YAZ AYLARININ GELMESİYLE BİRLİKTE TATLI BİR TELAŞ YAŞANIYOR. BÖLGENİN ZORLU COĞRAFYASINDA BÜYÜKBAŞ HAYVANCILIKLA GEÇİMİNİ SAĞLAYAN ÜRETİCİLER, HAYVANLARININ SAĞLIĞINI KORUMAK VE VERİMİNİ EN ÜST DÜZEYE ÇIKARMAK İÇİN YÜZLERCE YILDIR DEVAM EDEN NAL ÇAKMA GELENEĞİNİ İMECE RUHUYLA SÜRDÜRÜYOR.
GÜMÜŞHANE’NİN TEKKE BELDESİNDE HAYVANCILIKLA UĞRAŞAN VATANDAŞLAR, ATALARINDAN MİRAS KALAN “NAL ÇAKMA” GELENEĞİNİ İMECE USULÜYLE YAŞATIYOR. KAYALIK MERALARDA HAYVANLARIN SAĞLIĞINI KORUYAN VE HAREKET KABİLİYETİNİ ARTIRAN BU KADİM YÖNTEM, SÜT VE ET VERİMİNİ DOĞRUDAN ETKİLEYEREK BÖLGE EKONOMİSİNE CAN VERİYOR.
YAYLA VE MERALARDA HAYVANLARIN DAHA RAHAT HAREKET EDEBİLMESİ VE ET-SÜT VERİMİNİN ARTMASI AMACIYLA SABAHIN ERKEN SAATLERİNDE NAL ÇAKMA ÇALIŞMALARI GELENEKSEL YÖNTEMLERLE İMECE USULÜYLE GERÇEKLEŞTİRİLİYOR.
HAYVANLAR HALATLA YERE YATIRILDIKTAN SONRA AYAKLARI BAĞLANIP YÜZ YILLARDIR KULLANILAN MALZEMELER YARDIMIYLA MAHALLEDEKİ NALBANT TARAFINDAN AYAKLARINA NALLARI ÇAKILIYOR.
GÜMÜŞHANE’NİN TEKKE BELDESİNDE HAYVANCILIKLA UĞRAŞAN VATANDAŞLAR, ATALARINDAN MİRAS KALAN “NAL ÇAKMA” GELENEĞİNİ İMECE USULÜYLE YAŞATIYOR. KAYALIK MERALARDA HAYVANLARIN SAĞLIĞINI KORUYAN VE HAREKET KABİLİYETİNİ ARTIRAN BU KADİM YÖNTEM, SÜT VE ET VERİMİNİ DOĞRUDAN ETKİLEYEREK BÖLGE EKONOMİSİNE CAN VERİYOR.
GÜMÜŞHANE’NİN TEKKE BELDESİNDE HAYVANCILIKLA UĞRAŞAN VATANDAŞLAR, ATALARINDAN MİRAS KALAN “NAL ÇAKMA” GELENEĞİNİ İMECE USULÜYLE YAŞATIYOR. KAYALIK MERALARDA HAYVANLARIN SAĞLIĞINI KORUYAN VE HAREKET KABİLİYETİNİ ARTIRAN BU KADİM YÖNTEM, SÜT VE ET VERİMİNİ DOĞRUDAN ETKİLEYEREK BÖLGE EKONOMİSİNE CAN VERİYOR.
GÜMÜŞHANE’NİN TEKKE BELDESİNDE HAYVANCILIKLA UĞRAŞAN VATANDAŞLAR, ATALARINDAN MİRAS KALAN “NAL ÇAKMA” GELENEĞİNİ İMECE USULÜYLE YAŞATIYOR. KAYALIK MERALARDA HAYVANLARIN SAĞLIĞINI KORUYAN VE HAREKET KABİLİYETİNİ ARTIRAN BU KADİM YÖNTEM, SÜT VE ET VERİMİNİ DOĞRUDAN ETKİLEYEREK BÖLGE EKONOMİSİNE CAN VERİYOR.
GÜMÜŞHANE’NİN TEKKE BELDESİNDE HAYVANCILIKLA UĞRAŞAN VATANDAŞLAR, ATALARINDAN MİRAS KALAN “NAL ÇAKMA” GELENEĞİNİ İMECE USULÜYLE YAŞATIYOR. KAYALIK MERALARDA HAYVANLARIN SAĞLIĞINI KORUYAN VE HAREKET KABİLİYETİNİ ARTIRAN BU KADİM YÖNTEM, SÜT VE ET VERİMİNİ DOĞRUDAN ETKİLEYEREK BÖLGE EKONOMİSİNE CAN VERİYOR.