Kars’taki Ebul Menüçehr Camii: Anadolu’nun İlk Türk Camisi Tarihî ve Mimari Önemiyle Göz Dolduruyor

Ebul Menüçehr Camii: Anadolu’nun İlk Türk Camisi

Kars’ta yer alan Ani Ören Yeri içinde bulunan Ebul Menüçehr Camii, Anadolu’daki ilk Türk camisi olarak dikkat çekiyor. Bu tarihi yapı, 1064’teki Selçuklu fethinin ardından, Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah’ın talimatıyla, Şeddâdoğlu Ebu’l Menüçehr tarafından 1072-1092 yılları arasında inşa edilmiştir.

Mimarisi ve İnşaat Süreci

Ebul Menüçehr Camii, üç ana sahından oluşan derinlemesine planlanmış bir yapıya sahiptir. İbadet alanı, kubbeli mihrap önüne ve iç avluya sahip bir düzen içinde tasarlanmıştır. Her sahın, çeşitli geometrik motiflerle süslü tonozlarla örtülmesi, binanın estetik değerini artırmaktadır. Ani Ören Yeri Kazı Başkanı Doç. Dr. Muhammed Arslan, caminin Türklerin Anadolu’da inşa ettikleri ilk cami olarak ön plana çıktığını belirtti. Arslan, “Cami, Ulu Cami geleneğinin Anadolu’daki ilk örneği olarak karşımıza çıkıyor. Mihrap önü kubbesi ve iç avlulu düzeniyle bu geleneği en iyi ifade eden yapılardan biri.” ifadelerini kullandı.

Minare ve Mimari Detayları

Caminin kuzeybatı köşesinde bulunan sekizgen gövdeli minare, tek şerefe yapısına sahip olup, kare bir temel üzerine inşa edilmiştir. Minarenin şerefe altlığı mukarnaslıdır ve gövdesinde Kufi harflerle “Bismillah” yazısı yer almaktadır. 99 basamaktan oluşan bu taş minare, Anadolu Türk mimarisinin önemli örnekleri arasında sayılırken, Orta Asya’daki Karahanlı mimarisini de anımsatmaktadır.

Tarihi Önemi ve Ziyaretçi İlgisi

Ebul Menüçehr Camii sadece mimarisiyle değil, aynı zamanda tarihi önemiyle de ön plana çıkmaktadır. Anadolu’daki Türk hakimiyetinin başlangıcını simgeleyen bu cami, aynı zamanda UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde bulunan Ani Arkeolojik Alanı’nın bir parçasıdır. Her gün yerli ve yabancı binlerce turistin ziyaret ettiği Ani, Ebul Menüçehr Camii ile en çok ilgi çeken tarihi mekanlardan biri olmaya devam etmektedir.