İstifçilik Hastalığı: Tehditkar Gerçeklik
İstifçilik, bireylerin ‘bir şey olacak’ korkusuyla eşyaları biriktirmesi durumudur ve tedavi edilmediği takdirde hayati tehditler oluşturabilir. Uzman Klinik Psikolog Ece Çalışkan, özellikle çöp ev vakalarının psikolojik bir durum olduğunu vurgulayarak, “Sadece istifalanan eşyaların temizlenmesi yeterli değildir. Temel psikolojik nedenler üzerine odaklanmak gereklidir” dedi.
Biriktirme Merakı mı, Psikolojik Sorun mu?
Toplumda genellikle ‘biriktirme tutkusu’ olarak algılanan ama zamanla yaşam alanlarını çöp eve çeviren bu davranış, aynı zamanda Obsesif Kompulsif Bozukluğun (OKB) bir uzantısı olarak değerlendirilmektedir. Uzmanlar, hayatta kalan nesne ile aşırı özdeşleşme ile başlangıçlanan bu sorunun, yalnızca temizlik çalışmalarıyla aşılmayacak bir patoloji olduğuna dikkat çekiyor.
VM Medical Park Kocaeli Hastanesi’nden Ece Çalışkan, istifçiliğin psikolojik köklerini ve bireylerin yaşamındaki etkilerini ele aldı. Çalışkan, bu davranışın, bireyin nesnelere aşırı anlam yüklemesi sonucunda geliştiğini belirtti.
Başına Bir Kötü Olacak Korkusu
İstifçilik davranışının sıklıkla OKB ile bağlantılı olduğunu ifade eden Çalışkan, “Bu durum, OKB’nin bir yüzü olarak kendini gösterir. Kişi, özel anlamlar yüklediği nesneleri ya da çeşitli batıl inançlarla bir arada tutabilir. Kötü bir şey olacağından korkarak bu durumda kalabilir” şeklinde açıklamalarda bulundu.
Çöp Evler: Patolojik Bir Göstergedir
İstifçilik her vakada aynı şekilde ortaya çıkmadığını söyleyen Çalışkan, “İstifçilik, patolojik bir belirtidir. Çöp evler, en ileri düzeydeki patolojik durumları temsil eder. Daha kabul edilebilir ve işlevselliği bozmayacak koleksiyonlar ise patolojik olarak değerlendirilmeyebilir. Ancak çöp evler, istifçilik durumunun ciddiyetini ve tedavi gerekliliğini gösterir” dedi.
Ruhsal Destek Almak Şart
Patolojik istifçilik ile başa çıkmak için ruhsal destek alınmasının zorunlu olduğunu vurgulayan Ece Çalışkan, “Eğer durum OKB ile birleşiyorsa, profesyonel yardım şarttır. Sadece eşyaları temizlemek ya da duruma müdahale etmek yeterli olmaz; altta yatan psikolojik nedenlerin ele alınması önemlidir” şeklinde konuştu.
Yakınların Desteği Hayati Önem Taşıyor
Çalışkan, istifçilik durumunun kişinin günlük işlevselliğini ciddi şekilde etkilediğini belirterek, “OKB, dünyada bireylerin işlevselliğini etkileyen büyük psikiyatrik hastalıklar arasında yer alır. Eğer bir kişi, bir yakınında böyle bir davranış gözlemlerse, derhal ruhsal destek almak için başvurmasını öneririm” ifadelerini kullandı.
