**İran’da Sele Yol Açan Yağışlar: Kriz Derinleşiyor**
İran, uzun süreli kuraklık döneminin ardından başlayan yağışların etkisiyle, batı ve güney bölgelerinde ciddi sel olaylarıyla karşı karşıya kaldı. Ülkenin İlam eyaletine bağlı Abdanan ve Dehluran şehirleri ile Huzistan eyaletinin Şuştar ve Mescid-i Süleyman kentleri, aniden yağan yağmurlar sebebiyle en fazla etkilenen yerler arasında yer aldı.
**Sel Felaketiyle İlgili Açıklamalar**
İlam Eyaleti Kriz Yönetimi Genel Müdürü Ali Muhammed Pakdelnejad, Abdanan’ın Hazarani bölgesinde 40’a yakın evin su altında kaldığını duyurdu. Pakdelnejad, “Evlerin içleri çamurla dolup taştı, 90’dan fazla aile selneticesinde zor durumda kaldı. Valimizin talimatıyla, kriz merkezi harekete geçirildi. Evlerin tamamen temizlenmesi sağlanana kadar, vatandaşlar geçici barınma alanlarına yönlendirildi.” şeklinde konuştu. Ayrıca, İlam eyaletinin son günlerde ülke genelinde en fazla yağış alan bölgelerden biri olduğunu vurguladı.
**Uzmanlardan Uyarılar**
Uzmanlar, uzun süreli kuraklık ve rekor sıcaklıkların toprak yapısını olumsuz etkilediğine dikkat çekiyor. Bunun sonucunda, aniden yağan yağışların su kaynaklarını beslemek yerine yüzey akışına neden olarak sel olaylarına yol açtığını belirtiyorlar. Uzmanlar, kuraklık yaşayan bölgelerde böyle ani yağışların altyapı, yaşam alanları ve ekosistem için ciddi riskler taşıdığını ifade ediyor.
**Su Krizi Derinleşiyor**
Son 60 yıldır en şiddetli kuraklık dönemini yaşayan İran’da, ülke genelindeki yağış miktarları bu yıl normal seviyelerin belirgin şekilde altında kalmış durumda. Özellikle başkent Tahran ve ülkenin batı ile kuzeybatı bölgelerinde baraj seviyeleri kritik düzeylere inmişken, Enerji Bakanlığı verileri doluluk oranlarının uzun dönem ortalamasının yüzde 35 altında olduğunu gösteriyor. İran Meteoroloji Kurumu, 2025 yılı sonbaharını son 60 yılın en kurak dönemi olarak nitelendirirken, başkent Tahran’ın yanı sıra 20 eyalette de nerdeyse hiç yağış kaydedilmediğini ortaya koydu.
**Kritik Baraj Durumu**
Tahran’da 2024-2025 döneminde kaydedilen yağış miktarı, sadece 159 mm olurken, geçmiş yıllarda yağışlı geçen dönemlerde bu miktar 350 mm’nin üzerine çıkmıştı. Uzmanlar, bu düşüşün hızla artan nüfusla birleşerek kentin ana barajlarında, Emir Kebir, Lar, Latyan ve Mamlu’da, doluluk oranlarının yüzde 5’in altına kadar gerilediğini ifade ediyor. Talegan Barajı’nda ise oran daha da düşük seviyelere inmiş durumda.
**İran Yönetimi’nden Su Yönetimi Önlemleri**
Yağış azalmasının, iklim değişikliği, yeraltı sularının aşırı kullanımı ve tarımda yüksek su tüketimi gibi faktörlerden kaynaklandığı belirtilirken, su yönetimi alanındaki altyapı eksiklikleri de sorunu derinleştiriyor. Uluslararası gözlemler, İran’daki su krizinin, ülkenin karşı karşıya olduğu en büyük yapısal tehditlerden biri olduğuna işaret ediyor. İran yönetimi, mevcut su kaynaklarını desteklemek için su tasarrufu tedbirlerinin yanı sıra bulut tohumlama gibi yapay yağış yöntemlerine başvuruyor.
**Başkan’dan Korkutucu Uyarılar**
Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Tahran’da beklenen yağışların gerçekleşmemesi durumunda ciddi tedbirler almak zorunda kalacaklarını belirtirken, “Kasım ve Aralık aylarında da yağışların meydana gelmemesi halinde, önümüzdeki aydan itibaren Tahran’da su kısıtlamaları uygulamak zorunda kalacağız. Eğer yağmur yağmazsa su kaynaklarımız tükenecek ve Tahran’ı boşaltmak zorunda kalabiliriz.” uyarısında bulundu.
**Kritik Hava Durumu ve Uyarılar**
Meteoroloji raporlarına göre, İran’da sonbaharın ilk dönemi ile birlikte yağışlarda önemli bir azalma yaşandı. Tahran, Merkezi, Kirmanşah, Huzistan, Fars, Kirman, İsfahan, Sistan ve Beluçistan, Kürdistan, Hemedan, Çaharmahal ve Bahtiyari, Loristan, İlam, Kohgiluye ve Buyer Ahmed, Buşehr, Zencan, Yezd, Hürmüzgan, Kum ve Güney Horasan gibi pek çok eyalette hiç yağmur düşmediği kaydedildi. Meteoroloji Kurumu, ülkede toplam 19 eyaletin geçen yıla göre yüzde 100’e varan bir azalmayla karşı karşıya olduğunu bildirirken, yeraltı su seviyelerinde de önemli düşüşler yaşandığını açıkladı.
