İran’dan Avrupa Ülkelerine Sert Tepki
İran Dışişleri Bakanlığı, İngiltere, Fransa ve Almanya’nın, ülkenin nükleer programıyla ilgili Birleşmiş Milletler (BM) yaptırımlarının yeniden uygulanabilmesi için “snapback” mekanizmasını devreye sokma talebi üzerine sert bir açıklama yaptı. Bakanlık, bu girişimi “hukuken geçersiz” ve “siyasi bir amaç güden” bir hareket olarak değerlendirerek kınadı.
Bakanlık tarafından yapılan yazılı açıklamada, “Üç Avrupa ülkesinin BM Güvenlik Konseyi’ne yaptığı yasa dışı başvuru, nükleer anlaşmada belirlenen anlaşmazlık çözüm mekanizmasıyla çelişmektedir” ifadelerine yer verildi. Ayrıca, bu adımın daha önce geçerliliği sona erdirilmiş kararları yeniden yürürlüğe sokma çabası olduğunu belirtti.
Hukuki Yetkiyi Reddu Ediyorlar
Açıklamada, BM Güvenlik Konseyi’ne daha önce iletilen yazışmalara atıfta bulunarak, bu üç ülkenin “snapback” mekanizmasını hayata geçirmek için hiçbir hukuki veya ahlaki yetkisinin bulunmadığı vurgulandı.
“Dolayısıyla, yaptıkları başvuru geçersizdir ve herhangi bir hukuki sonuç doğurmayacaktır” denildi. Ayrıca, İşbirliği mekanizmasının anlaşmanın ayrılmaz bir parçası olduğunu ve özellikle, yükümlülüklerini yerine getirmeyen ülkelerin olası kötüye kullanımını önlemek amacıyla tasarlandığını ifade ettiler.
Yükümlülükleri İhlal Eden Ülkeler
Yapılan açıklamada, “Üç ülke, mekanizmanın gerekliliklerini yerine getirmediği gibi, uzun süredir yükümlülüklerini ihlal eden taraflardır” ifadelerine yer verildi. Ayrıca, ABD’nin nükleer anlaşmadan yasa dışı çekilmesine destek verdikleri belirtildi. İran, bu ülkelerin yaptığı başvurunun siyasi bir ajanda doğrultusunda gerçekleştiğini ifade etti.
Uluslararası Barışa Tehdit
Özellikle İran’ın nükleer tesislerine yönelik yasa dışı saldırılar yaşandığı bir dönemde, bu mekanizmanın gündeme getirilmesinin kötü niyet göstergesi olduğu vurgulandı. İran, bu eylemlerin Suçluyu ödüllendirip, mağduru cezalandırmak anlamına geldiğini belirtti.
İran, bu girişime yasal bir yanıt vereceklerini açıkladı. “Bu gereksiz ve kışkırtıcı adımlar, İran ile Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı arasındaki iş birliğini zayıflatacaktır” şeklinde bir uyarıda bulundular.
İran Diyaloğa Hazır
İran, nükleer anlaşmayı korumak ve yapıcı bir diyalog kurmak için BM Güvenlik Konseyi üyeleriyle iş birliğine açık olduğunu ifade etti. Açıklamada, üç Avrupa ülkesinin, önceki yaptırımları geri getirme çabalarını kesin bir şekilde reddetmeleri gerektiği ifade edildi.
Son olarak, E3 ülkeleri, İran’a yönelik yaptırımların yeniden uygulanmasını sağlayacak “snapback” mekanizmasını aktifleştirmek için BM Güvenlik Konseyi’ne başvuruda bulunmuştu.