Demir mineralinin vücuttaki işlevi nedir?

 Demir minerali kırmızı kan hücrelerinin (eritrositler) yapısında bulunan hemoglobinin temel elementidir. Bilindiği üzere oksijen hücrelerin enerji üretimi yapabilmesi için hayati önem taşıyan elementler sırasında ilk sıralarda yer almaktadır. Kırmızı kan hücrelerinin oksijen taşıyabilmesi için hemoglobine ve dolayısı ile demire ihtiyacı vardır. Aynı zamanda bağışıklık sistemi için kilit rol oynayan demir minerali çocuk gelişiminde de etkindir. Günlük gereksinim erkeklerde 8 mg, kadınlarda 18 mg, 1-3 yaş arası çocuklarda 7 mg, 4-6 yaş aralığında ise 10 mg oluyor. Hamilelik sürecinde ise demir gereksinimi oldukça artmakta ve 27 mg olmaktadır.

Demir bakımından zengin besinler nelerdir?

 Demir bakımından zengin besinler dendiğinde ilk sırayı et ve ürünleri almaktadır. Demir ile beraber selenyum, fosfor, çinko gibi çok önemli mineralleri ve A, K, B vitaminlerini de içeriğinde barındırır. 100 gram kuzu ciğeri günlük demir ihtiyacını % 50 oranında karşılamakta ancak içeriği kolesterol bakımından zengin olduğu için tüketirken dikkatli olmak gerekiyor. Nitekim fazla kolesterol sağlık sorunlarına sebep oluyor. Et ürünlerinden sonra sırayı yumurta almaktadır. Yine birçok önemli vitamin ve minerali içeriğinde barındıran yumurta vücutta en çok kullanılan en kaliteli proteinleri içermektedir.  Maydanoz, ıspanak, pazı, roka, gibi koyu yeşil yapraklı bitkilerde demir bakımından zengindir. Kuru baklagiller, kuru meyveler, tahıllar ve pekmez de demir bakımından zengin besinler arasında yer almaktadır. C vitamini demir emilimini artırdığı için bu besinlerle beraber tüketilmesi önerilir.

Demir eksikliği nedir?

 Demir eksikliği dolayısı ile hemoglobin eksikliği (halk arasında kansızlık) ciddiye alınması gerekilen sağlık sorunlarına neden olmaktadır. Demir eksikliği anemisinin folik asit ve B12 düzeyleri ile de bağlantısı vardır. Bu vitamin ve elementlerin eksikliği günlük gereksinimi karşılamayacak seviyelerde içeriğe sahip diyetler nedeniyle olabilmektedir. Çocuklarda 1 yaşından önce inek sütü ile beslenme, hayvansal gıdaların yeterli tüketilmemesi ve hazır gıdalar kansızlığa neden olabilmektedir. Demir eksikliğinin belirtileri halsizlik, çabuk yorulma, çabuk nefes nefese kalma, sinirlilik, konsantrasyon bozuklukları şeklinde olabilir. C vitaminin emilimi artırması gibi bazı besinlerde ters etki yapıp emilimi azaltabilmektedir.

Demir emilimini engelleyen ve demir oranını düşüren bazı yiyecek ve içecekler nelerdir?

 Demir minerali hem demir ve non-hem demir olarak ikiye ayrılmaktadır. Kalsiyum minerali kemik sağlığı için çok önemli olmasına rağmen demirin iki formunun da emilimine engel olmaktadır. Genellikler süt ve süt ürünlerinin içeriğinde yüksek oranda bulunmaktadır. Sardalye, soya peyniri ve incir gibi besinlerde kalsiyum bakımından zengin olduğu için demir içerikli besinlerle beraber tüketilmemelidir. Fosfor minerali de kemik sağlığı için vazgeçilmezdir ancak non-hem formunun emiliminde olumsuz etkisi olabilir. Çay ve kahve tüketiminin de demir emiliminde olumsuz etkileri olduğu bilinmektedir. Bu durum bu içeceklerin içeriğindeki tanen maddesinden kaynaklanmaktadır. Fazla tüketiminden kaçınılmalıdır. Yemeklerden 2 saat önce ve sonrasında tüketilmemelidir.