İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi: “ABD diplomasiye darbe vurdu, Avrupa ülkeleri taahhütlerini yerine getirmedi”

İran Dışişleri Bakanı Arakçi’den BMGK Tepkisi

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) İran’a yönelik nükleer program yaptırımlarının ertelenmesini öneren tasarının reddedilmesini kınadı. Arakçi, “ABD, diplomatik süreçleri baltaladı, Avrupa’nın üç ülkesi ise bu durumu derinleştirdi. Hem Amerika hem de Avrupa, İran’ın barışçıl nükleer programını yanıltıcı bir şekilde sunmaya devam ediyor” dedi.

BM Yaptırımlarının Reddedilmesi

Bakan Arakçi, Rusya ve Çin’in sunduğu ve İran’ın nükleer faaliyetlerine yönelik BM yaptırımlarını 18 Nisan 2026’ya kadar ertelemeyi öngören karar önerisinin BMGK’da kabul edilmemesine karşı çıktı. Konuşmasında, İran’ın nükleer anlaşma kapsamındaki yükümlülüklerini harfiyen yerine getirdiğinin altını çizerek, “İran, 1970 yılından bu yana Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması’na (NPT) bağlı bir üye devlet olarak nükleer enerjiyi barışçıl bir şekilde ve tam bir şeffaflıkla kullanmıştır. 2015’te BM Güvenlik Konseyi’nin 2231 sayılı kararı ile onaylanan anlaşma, 5+1 ülkeleriyle yapılan müzakerelerin sonucudur” şeklinde ifadelerde bulundu.

İran’ın Nükleer Politika Üzerine Açıklamalar

Arakçi, İran’ın nükleer anlaşmaya bağlı kaldığını belirtti. “Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA), bu durumu 15 raporla doğruladı. Hiçbir ülkenin nükleer programı bu denli titiz bir denetimden geçmemiştir. Fakat ABD, açıkça uluslararası hukuku ihlal ederek anlaşmadan çekildi ve diğer ülkeleri de buna zorlama gayretinde bulundu” diye konuştu.

İran’ın Silahlı Güçleri Olmaması

Abbas Arakçi, İran’ın nükleer silahlara sahip olma hedefinin bulunmadığını belirtti. “İran, nükleer silahlar dahil olmak üzere tüm kitle imha silahlarını reddetmektedir. Bu tür silahlar insanlık için bir tehdit oluşturmakla kalmaz, aynı zamanda İslami değerlerimiz ile savunma doktrinimize de aykırıdır” dedi.

ABD ve Avrupa’nın Rolü Eleştiriliyor

Mevcut durumun, ABD’nin nükleer anlaşmadan çekilmesinin ve Avrupa Üçlüsü’nün (İngiltere, Fransa, Almanya) yükümlülüklerini yerine getirmemelerinin bir sonucu olduğunu savunan Arakçi, “ABD diplomasiye darbe vurdu, Avrupa ise olanı biteni görmezden geldi. Durum, bir gecede oluşmadı. Hem ABD hem Avrupa, İran’ın barışçıl nükleer programını yanlış yansıtmaya devam ediyor” dedi.

Diplomasi Arayışları Yanıt Bulamadı

Bakan, Tahran’ın diplomasiye kapı araladığını ifade etti. “9 Eylül’de Kahire’de UAEA Başkanı Rafael Grossi ile bir mutabakat zaptı imzaladım, ancak ABD ve E3’ten olumlu bir yanıt almadık” dedi. Arakçi, birçok çözüm önerisinin görmezden gelindiğini ve Avrupa ülkelerinin ABD’nin politikasını benimsemeyi tercih ettiklerini belirtti.

Yasa Dışı Yaptırımların Reddedilmesi Çağrısı

Arakçi, İran’a yönelik yeniden uygulanan BM yaptırımlarını tanımayacaklarını vurguladı. “BM Güvenlik Konseyi Başkanı Lee Jae Myung’dan bu kararı yasa dışı olarak ilan etmesini talep ediyoruz. Ayrıca, Genel Sekreter Guterres’ten yaptırımların geri getirilmesine yönelik tüm girişimlerden kaçınmasını istiyoruz” şeklinde konuştu. Bu tür girişimlerin BM’nin itibarına zarar vereceği uyarısında bulundu.

Uluslararası Güvenlik Endişesi

Alınan kararların uluslararası hukuku ihlal ettiğini belirten Arakçi, “Eğer anlaşmalar keyfi olarak ihlal edilebiliyorsa, o zaman hiçbir devlet uluslararası güvenilirliğe sahip olamaz” ifadelerini kullandı. Bu durumun yalnızca İran değil, tüm uluslararası hukukun geçerliliği açısından büyük bir tehdit oluşturduğuna dikkat çekti.