Kadınların İş Hayatındaki Destekleyici Hakları
İstanbul Arel Üniversitesi’nde görevli olan Doç. Dr. Seçil Gürün Karatepe, kadınların iş yaşamına katılımını artırmak amacıyla sunulan doğum izni, süt izni ve yarı zamanlı çalışma gibi uygulamalara dikkat çekti. Bu hakların bilinmesi ve etkin bir şekilde kullanılması gerektiğini vurgulayan Karatepe, bu durumun kadınların kariyer gelişimi açısından son derece önemli olduğunu aktardı.
Kadınların İş Gücüne Katılımındaki Zorluklar
Kadınların iş gücüne katılım oranının artmasına rağmen, geleneksel toplumsal roller ve biyolojik faktörler nedeniyle iş hayatında karşı karşıya kaldıkları zorlukların sürdüğünü belirten Karatepe, “Sadece iş hayatında yer almak değil, bunu güçlü bir şekilde yapabilmek toplumsal gelişim açısından kritik bir öneme sahiptir” dedi. Hamilelik süreçlerinin, kadınları hem fiziksel hem de ekonomik olarak zorlayabildiğini ifade eden uzman, bu süreçte analık izninin kritik bir rol oynadığını kaydetti.
Doğum İzni ve İlgili Haklar
Karatepe, 4857 sayılı İş Kanunu’na göre kadın işçilere toplamda 16 haftalık analık izni hakkı tanındığını açıkladı. Bu sürenin, çoğul gebeliklerde uzatıldığını ve sağlık durumuna bağlı olarak kadınların, doğumdan en fazla 3 hafta önce çalışabilme imkanının bulunduğunu belirtti.
Karatepe, “Doğum izni sonrası eğer anne ya da evlat edinen eş talep ederse ücretsiz yarım çalışma izni alabilir. Bu uygulama, doğum sayısına göre değişen süreler tanımakta ve kadınların iş-yaşam dengesini kurmalarına yardımcı olmaktadır” şeklinde bilgi verdi.
Ücretsiz İzin Hakkı ve Kısmi Süreli Çalışma
Analık izninin ardından kadınlara tanınan 6 aylık ücretsiz izin hakkı, hem doğum hem de evlat edinme durumlarında geçerli olduğuna dikkat çeken Karatepe, bu durumun kadınların iş hayatındaki konumlarını güçlendirdiğini sözlerine ekledi. Ayrıca, 3 yaşından küçük çocukları olan ebeveynlerin, analık izni sonrasında kısmi süreli çalışma talebinde bulunabileceğini söyledi.
Süt İzni Olanakları
Kadınlara, bebeklerini emzirmek için günlük 1,5 saatlik süt izninin yasal bir hak olduğunu hatırlatan Doç. Dr. Karatepe, bu sürenin çalışmadan sayıldığını ve ücret kaybına neden olmadığını belirtti. Bunun yanı sıra, süt izni talebi için işverenden izin almanın gerekmediğinin altını çizen uzman, “Süt iznini kullanmak isteyen kadın çalışan, sadece işvereni bilgilendirerek bu hakkını kullanabilir” dedi.
Karatepe, süt izninin analık izninin sona ermesinin ardından başladığını, emzirme şartı aranmadan bu haktan faydalanılabileceğini vurguladı. İş gücü piyasasında kadınların daha fazla yer alabilmesi için bu hakların bilinmesi ve etkin bir şekilde kullanılması gerektiğinin önemine de dikkat çekti.