**Türk Dil Kurumu (TDK)**, 2025 yılının kelimesini “dijital vicdan” olarak duyurdu.
TDK tarafından gerçekleştirilen anket sonucunda 2025 yılının kelimesi belli oldu. Ankara Üniversitesi İletişim Araştırmaları ve Uygulama Merkezi (İLAUM) ile iş birliği içinde yürütülen çalışmada, halktan gelen öneriler ve alanında uzman 23 kişiden oluşan değerlendirme kurulunun çalışmaları neticesinde belirlenen 5 kelime-kavram, Türk Dil Kurumu’nun genel ağ sayfasında halk oylamasına sunulmuştu.
Oylamaya değer görülen kelimeler “dijital vicdan”, “vicdani körlük”, “çorak”, “eylemsiz merhamet” ve “tek tipleşme” olarak tespit edilmişti.
Halk oylaması sonucunda “2025 Yılının Kelimesi/Kavramı” olarak ‘dijital vicdan’ın belirlendiği bildirildi. Ayrıca değerlendirme kurulu, dijital vicdan kavramının gerekçesini de aktardı.
Açıklamada şu ifadeler yer alıyor:
“‘Vicdan’, TDK’ye göre ’kişiyi kendi davranışları hakkında bir yargıda bulunmaya iten, kişinin kendi ahlak değerleri üzerine düşünmesini sağlayan duygu’ olarak tanımlanır. Ancak dijital çağda bu kavram farklı bir boyut kazanmıştır. İnsanlar çoğu zaman gerçek hayatta sorumluluk almadıkları ya da almak istemedikleri konularda, sosyal medyada bir paylaşım ya da beğeniyle ’vicdanlarını rahatlatma’ eğilimi göstermektedir. Bu durum, bireysel duyarlılığı pasifize ederek vicdanı ’tıklanabilir bir işlem’e indirmektedir. Beğeni, paylaşım ve yorum yapan bireyler, bir ‘tıklama’ aracılığıyla insani görevlerini yerine getirdiğini hissetmektedir. Merhamet ve insaf duygusunu ise sembolik görünürlükle sınırlandırmaktadır. Bu sebeple ‘dijital vicdan’ kavramı, çağımızda vicdanın dijital ortamda kazandığı bu yeni, çoğu zaman yanıltıcı işlevi anlatarak dilimizde yerini almalıdır. Örneğin Gazze ve Doğu Türkistan gibi kamuoyunun önünde yaşanan insanlık dramlarında, ilgili konunun sosyal medya içeriğini beğenmek ve hatta bu durumlar için ‘içerik üretmek’, o olayın gerçekliğini çarpıtarak, bireyde sanal bir vicdani rahatlama oluşturmakta ve bireyi sosyal ve bireysel sorumluluktan uzak tutmaktadır. Dijital vicdan, insanları somut gerçekler karşısında somut çözümler üretmekten alıkoyarak, sorun alanının genişlemesine ve derinleşmesine yol açmaktadır.”
**İhlas Haber Ajansı**
