E-sigara Kullanımının Sağlık Üzerindeki Olumsuz Etkileri ve Yasakların Önemi

Sigara ve E-Sigara: Sağlığa Etkileri ve Türkiye’deki Durum

1950’li yıllardan bu yana, sigaranın insan sağlığı üzerindeki zararlı etkilerinin bilimsel araştırmalarla kanıtlanması, pek çok gelişmiş ülkede tütün kontrol politikalarının uygulanmasını sağladı. Bu ülkelerde sigara içme oranları dikkat çekici şekilde azalmışken, son dönemde geleneksel sigaralara alternatif olarak e-sigara ürünleri piyasaya sunuldu.

E-Sigaranın Algısı ve Gerçekler

E-sigaraların, tütün yanmasıyla oluşan zararlı bileşenleri içermediği düşünülerek daha sağlıklı olduğuna dair bir algı oluştu. Ancak, bu ürünlerin nikotinsiz olmadığı ve birkaç sağlık riskini de beraberinde getirdiği gözlemlenmiştir. Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi’nden Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ayşe Bahadır, gençler arasında e-sigara deneme oranlarının yüzde 12-50 arasında değiştiğini ve bu kullanıcıların geleneksel sigaraya başlama olasılığının altı kat arttığını vurguladı. Bahadır, e-sigara içindeki bileşenlerin meyve ve tatlı aromalarının gençlerin ilgisini çektiğini ve böylece nikotin tüketiminin erken yaşlarda başlamasında etkili olduğunu ifade etti.

E-Sigaranın Sağlık Üzerindeki Etkileri

Prof. Dr. Bahadır, e-sigaraların solunum sistemi üzerindeki etkilerini; akciğerlerde iltihaplanma, solunum güçlüğü ve “EVALI” olarak tanımlanan ciddi akciğer hasarları olarak açıkladı. Bu durum, kısa süreli kullanımlarda bile solunum yetmezliği ile sonuçlanabilirken, nikotin kalp atım hızını ve kan basıncını artırarak kalp-damar hastalıklarına zemin hazırlamaktadır. Özellikle ergenlik dönemindeki bireylerde nikotin maruziyeti, beyin gelişimini olumsuz etkileyerek dikkat ve öğrenme gibi bilişsel fonksiyonlarda kalıcı bozulmalara yol açmaktadır. Ayrıca, gebelik döneminde e-sigara kullanımı, düşük doğum ağırlığı ve erken doğum gibi riskleri artırmaktadır. E-sigara buharının çevredeki bireyler için de sağlık riski taşıdığı, pasif maruziyet yoluyla çocuklar ve yaşlılar gibi hassas gruplar açısından tehdit oluşturduğu belirtilmiştir.

Yasal Düzenlemeler ve Devam Eden Sorunlar

Türkiye’de e-sigara ve ısıtılmış tütün ürünlerine dair bir dizi yasal düzenleme mevcuttur. 2008’de genişletilen 4207 Sayılı “Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun”, bu ürünlerin kullanımını da yasaklamakta olup, 2020 yılında e-sigara ve benzeri ürünlerin ithalat ve satışını da engellemiştir. Ancak, bu ürünlerin yasakları yalnızca satışla sınırlı değil, aynı zamanda kullanımıyla da çelişmez. Kapalı alanlar, kamusal alanlar ve toplu taşıma araçlarında e-sigara kullanımı kesinlikle yasaktır. Bu yasak, hem kullanıcıların sağlığının korunması hem de çevredeki bireylerin pasif etkilenimini önlemek amacıyla kritik öneme sahiptir.

E-sigaraların sağlık üzerindeki zararları bilimsel verilerle sabitlenmiş olmasına rağmen; “daha az zararlı” oldukları yönündeki iddialar geçerliliğini yitirmiştir. E-sigara, akciğer, kalp-damar ve sinir sistemlerinde ciddi olumsuz etkilere neden olmaktadır. Bu nedenle, e-sigara ve benzeri ürünlerin üretim, ithalat, satış ve kullanımına yönelik mevcut yasakların titizlikle uygulanması ve toplumun bu konuda bilgilendirilmesi büyük bir öneme sahiptir.