İyot Eksikliği Zekâ Geriliğinin Temel Sebebi Olarak Gündeme Geldi

İyot Eksikliği ve Zekâ Gelişimi Üzerindeki Etkileri

SBÜ İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nden Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Dr. Serra Alpözen Yağcı, iyot eksikliğinin dünyada önlenebilir zekâ geriliğinin en kritik sebeplerinden biri olduğunu vurguladı. Dr. Yağcı, bu eksikliğin daha ileri düzeylerinde doğumsal bozukluklar, düşük ve ölü doğum gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceği konusunda uyardı.

İyotun Önemi ve Sağlığa Etkileri

İyot, tiroid hormonlarının yapı taşını oluşturduğundan, hem metabolizmayı hem de bilişsel işlevleri destekleyen hayati bir mineral olarak tanımlanıyor. Dr. Alpözen Yağcı, iyotun sağlıklı gelişim için kritik bir rol oynadığını, özellikle beyin üzerinde olumlu etkiler sunduğunu belirtti. Hamilelikte günümüzde görülen iyot yetersizliklerinin, fetüsün beyin gelişimini etkileyerek, zihinsel gerilik ve yenidoğan hipotiroidisine yol açabileceğini açıkladı.

Toplumda Yaygın Yanlış Anlayışlar

Türkiye’nin iyotlu tuz kullanma konusunda büyük mesafe kaydettiğine dikkat çeken Dr. Yağcı, buna rağmen bazı grupların hâlâ risk altında olduğunu bildirdi. Vegan ve vejetaryen bireylerin temel iyot kaynaklarını yeterince almadığı ve bu durumun tiroid sağlığını olumsuz etkilediği belirtiliyor. Dr. Yağcı, bu kişilerin doktor önerisi doğrultusunda iyot takviyeleri almasının gerektiğini sözlerine ekledi. Ayrıca, ‘iyotsuz tuz sağlıklıdır’ ya da ‘deniz tuzu yeterli iyot sağlar’ gibi inançların bilimsel temeli bulunmadığını açıkladı.

Takviyenin Kullanımına Dikkat!

Yüksek dozda iyot takviyesi alımının sağlık sorunlarına yol açabileceğini belirten Dr. Alpözen Yağcı, bu durumun tiroid fonksiyon testlerinde anormalliklere neden olabileceğini ifade etti. Günlük 150 mcg iyot alımının hedeflenmesi gerektiğini belirten Dr. Yağcı, deniz ürünleri, süt ve yumurta gibi iyot açısından zengin gıdaların tüketimini önerdi. Ayrıca, guatrojenik etkisi olan şalgam ve lahanagiller gibi yiyeceklerin tüketiminin azaltılması gerektiği üzerinde durdu. Gebelik ve emzirme döneminde artan iyot ihtiyacına özellikle dikkat edilmesi gerektiğini vurguladı. Dr. Yağcı, anne adaylarının ve emziren annelerin günlük 150 mcg iyot takviyesi almasının önemine işaret etti.